Βασιλικό
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Βασιλικό
Περισσότερα...
Αριθμός
427
Κοινότητα
Βασιλικού
Επαρχία
Χαλκίδας
Νομός
Ευβοίας
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Το όνομα του χωριού μας ήταν και είναι το ίδιο: Βασιλικό.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι δεν κατοίκησαν, ούτε κατοικούν πρόσφυγες ή άλλες ομάδες εδώ στο Βασιλικό.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι δεν υπάρχουν.
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Και οι παλαιότεροι μιλούσαν όπως μιλάμε σήμερα κι εμείς την κοινή νεοελληνική γλώσσα χωρις ιδιωματισμούς.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Υπήρχαν οι εξής εκκλησίες 1) Αγία Άννα (χτίστηκε πριν το 1800), 2) Ιωάννης ο Πρόδρομος, 3) Κοίμηση της Θεοτόκου (1907), 4) Άγιος Γεώργιος (1859). Υπάρχουν και σήμερα. Η Κοίμηση της Θεοτόκου ήταν κι αυτή παλιά εκκλησία και στη θέση της χτίστηκε το (1907) η υπάρχουσα, μεγαλύτερη και είναι ο ενοριακός μας ναός.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Όχι. Ήταν εκκλησίες όλου του χωριού.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Υπάρχει ένα: Του Αγίου Παντελεήμονος (1865). Πριν το 1865 ήταν σε άλλη θέση και μετεφέρθη εκεί που είναι τώρα.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Σχολείο λειτούργησε στο χωριό πριν το 1840
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων ήταν γεωργικές, κτηνοτροφικές και κεραμουργικές (τούβλα-κεραμίδια).
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Καλλιεργούντο σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, αμπέλια, ελιές και λαχανικά διάφορα.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
1) Για αυτοκατανάλωσηη σιτάρι - λάδι - κρασί. 2) Για εμπόριο προορίζονταν ο μούστος απο τα σ σταφύλια και τα λαχανικά που καλλιεργούσαν (ντομάτες - φασόλια - λάχανα κλπ)
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Σήμερα εξακολουθούν τις παλιές καλλιέργειες. Πρατηρείται ελάττωση στην καλλιέργεια του σιταριού και αύξηση στα κηπευτικά είδη. Επίσης μετά το 1960 ορισμένοι φύτεψαν αμπέλια για επιτραπέζια σταφύλια και άλλοι με εσπεριδοειδή.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι. (Ούτε τσιφλίκι, ούτε βακούφι). Κεφαλοχώρι ήταν.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι δεν υπήρξαν
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Πάνω απο 200 στρέμματα (μου είπαν οι γέροι) εθεωρείτο μεγάλος κλήρος.
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Τέτοιους μεγάλους κλήρους πρέπει να είχαν περί τις 50 οικογένειες.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Σήμερα ένα μέσος γεωργικός κλήρος μπορεί να είναι γύρω στα 50 στρέμματα.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι υπήρχε κτηνοτροφία (κυρίως προβατοτροφία)
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Οικόσιτη κτηνοτροφία υπήρχε στο χωριό πάντοτε, με λίγα ζώα (γίδες - πρόβατα).
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι δεν υπήρχαν τσελιγκατα στην περιοχή του χωριού μας.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι. - Ελάχιστοι μόνο κάτοικοι του Λευκαντίου (επίνειο του Βασιλικού) ασχολούντο με την αλιεία με ψαρόβαρκες.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Υπήρχαν αρκετά κεραμοποιεία (καμίνια) που έφτιαχναν χειροποίητα τούβλα και κεραμίδια. Το χώμα εδώ είναι κατάλληλο.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Τα κεραμοποιεία τα χειροποίητα σταμάτησαν το 1940. Μετά την απελευθέρωση έγιναν πολλά εργοστάσια κεραμοποιίας και σήμερα λειτουργούν περί τα (10) εκ των οποίων 4 υπεραυτόματα κεραμοποιείας.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Στοιχεία όχι. - Δεν θυμόνται όσους ρώτησα. Ο Κ.Γουναρόπουλος που έγραψε την ιστορία της Ευβοιας (περί το 1857) αναφέρει οτι το Βασιλικό κατά την απο του 1833 δημοτικήν του πρώτη διάιρεσιν ανήκε στο Δήμο Χαλκιδέων με κατοίκους (886). Περί δε το έτος 1855 είχε κατοίκους (1841) και αποτελούσε χωριστή Κοινότητα. Πάντοτε όμως υπήρχαν κοινοτικά συμβούλια με Πρόεδρο.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
1) Πλήρωναν τη δεκάτη στα λιοτρίβια, όταν έβγαζαν το νέο λάδι. Το πλήρωναν στους επιστάτες του Δημοσίου. 2) Πλήρωναν τον στρεμματικό φόρο γαιών (επί των στρεμμάτων των καλλιεργουμένων)
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
1) Η ανώτερη τάξη ήταν οι νοικοκυραίοι οι έχονταες πάνω απο 100 στρέμματα. 2) Η μεσαία τάξη που είχαν κάποια περιουσία και 3) Η κατώτερη τάξη με τους πτωχούς και σχεδόν ακτήμονες.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ναι. Ήταν συνηθισμένο και το θυμάμαι κι εγώ που οι άνδρες κάτοικοι πρόσφεραν προσωπική εργασία για την εκτέλεση κάποιων έργων στην κοινότητα.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες απο 20 εως 50 ετών. Γυναίκες δεν συμμετείχαν. Όσοι είχαν κάρα με άλογα μετέφεραν υλικά (άμμο, πέτρες κλπ) για στρώσιμο δρόμων κ.α.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Όποιος αρνιόταν προσωπική εργασία, τον τιμωρούσε η Κοινότητα με πρόστιμο υπέρ της Κοινότητας.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι. Όπως μου είπαν γεροντότεροι, συνήθιζαν να αλληλοβοηθούνται μεταξύ τους οι συγγενείς ή και οι φιλικές οικογένειες, κυρίως σε επείγουσες γεωργικές εργασίες, στο θέρισμα, στον τρύγο, στο όργωμα, στο σκάψιμο των αμπελιών.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Όχι σε άλλες περιπτώσεις.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Οι γυναίκες αλληλοβοηθούντο συνήθως σε σπιτικές δουλειές (υφάντρες, κεντήστρες, μοδίστρες).
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Πριν το 1940 οι οικογένειες εδώ ήταν πολημελείς. Γεννούσαν πολλά παιδιά. 4 και περισσότερα. Μαζί έμεναν και οι γονείς του άνδρα και της γυναίκας (κι αν υπήρχαν) έμεναν μαζί και οι άγαμοι αδελφοί ή αδελφές.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Οι προσφωνήσεις ήταν Πατέρα - μητέρα (μάνα)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππού! - τον φώναζε.
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Νενέ ή μαμή
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Νενέ ή μαμή
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους ή εγγονέ (αγγονε)
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους ή εγγονή (αγγόνα)
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά τους ή αδελφέ
Πώς τις αδελφές του;
Με το όνομά τους ή αδελφή
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Συνήθιζαν να λένε: ο μεγάλος - ο αφέντης
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Η μεγάλη
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά της
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο ή μπάρμπα
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία ή θείτσα ή θειά ή τσήτσα
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Τα ίδια: θείο κ θειά
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Με το όνομά τους ή ανηψιέ
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με τα ονόματά τους τα βαφτιστικά.
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα ή Μπινιάρια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπέθερε και συμπεθέρα
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα ή μάνα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Με το όνομά τους ή κουνιάδο - κουνιάδα
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα ή γέρο
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα ή μάνα ή γριά
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Συνήθως με το όνομά της
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρέ ή με το όνομά του
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρέ ή παιδί μου ή με το όνομά του
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το όνομά του ή γαμπρέ
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη ή με το όνομά της
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Συνήθως με το όνομά της
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Ο σύζυγος: Γυναίκα ή κυρά ή με το όνομά της. Η σύζυγος: Με το όνομά του ή αφεντικό.
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αγόρι έπαιρνε και παίρνει το όνομα του παππού απο τον πατέρα του, το πρώτο κορίτσι το όνομα της νενές απο τον πατέρα και συνέχεια τα άλλα παιδιά τα ονόματα των γονέων της γυναίκας (μάνας). Αν είχαν συμπληρωθεί τα ονόματα αυτά, μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι άνδρες έκαναν τις δουλειές έξω απο το σπίτι (γεωργικές και κτηνοτροφικές). Οι γυναίκες τις δουλειές του σπιτιού αλλά δούλευαν κι έξω απο το σπίτι. (Στο θέρος έφτιαχναν δεματικά για τα δεμάτια, θέριζαν, βοηθούσαν στο αλώνισμα, κουβαλούσαν το άχυρο στον αχυρώνα. Στα αμπέλισα βλαστόκοβαν, θειάφιζαν, τρυγούσαν, μάζευαν τις ελιές και δούλευαν στα περιβόλια. Αν είχαν οικόσιτα ζώα ήταν φροντίδα δική τους. Γενικά έβγαιναν με τον άνδρα τους σε όλες τις γεωργικές δουλειές.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
1) Φύτευαν, πότιζαν, σκάλιζαν στα περιβόλια. 2) Μάζευαν την παραγωγή (φρούτα-λαχανικά). 3) Θέριζαν τα σιτάρια, έδεναν δεμάτια, πήγαιναν στο αλώνι, έβγαιναν τα λαθούρια, μάζευαν το άχυρο και έκαναν τις δουλειές του αμπελιού κι ελιές.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Στο Βασιλικό πριν το 1940 υπήρχαν περίπου 20 σσυστηματικοί τσοπάνηδες με κοπάδια πρόβατα. Οι γυναίκες τους άρμεγαν, έπηζαν το τυρί, κούρευανν τα πρόβατα και πήγαιναν κι αυτές μαζί στο κοπάδι (μικρά κοπάδια).
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Εδώ δεν υπήρχαν πολλοί ψαράδες επαγγελματίες. Μόνο στο Λευκαντί (Επίνειο του Βασιλικού) λίγοι ψάρευαν με βάρκες συνήθως άνδρες.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Βιοτεχνίες δεν υπήρχαν εκτός απο τα καμίνια. Οι γυναίκες ασχολούντο τότε με τον αργαλειό. Ύφαιναν σχεδόν σε όλα τα σπίτια τα προικιά τους και μερικές ύφαιναν ξένα και επληρώνονται με το μέτρο. Επίσης υπήρχαν μερικές μοδίστρες και πλέχτρες με μηχανές.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
1) Το όργωμα 2) τη σπορα 3) το θέρισμα 4)Το αλώνισμα 5) το σκάψιμο με τσάπες των αμπελιών 6)Το κλάδεμα 7) το πότισμα των αμπελιών 8) Το ράντισμα 9) Ο τρύγος 10) Το ράβδισμα των ελιών 11) Το πάτημα των σταφυλιών 12) Τη μεταφορά ξύλων απο το βουνό
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Τα παιδιά που ανήκαν σε αγροτικές οικογένειες βοηθούσαν απο 10 χρονών στο πότισμα του περιβολιού, φύλαγαν τα λίγα οικόσιτα ζώα (γίδες - προβατίνες), μετέφεραν απο το χωριό στο χωράφι με το γαϊδούρι, φαγητό για τους εργάτες κι άλλα πράγματα, αγόρια και κορίτσια.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια της οικογένειας κι έπειτα τα αγόρια. Εκτός αν ήταν κανένα αγόρι ενδιάμεσα και υπήρχε μικρή αδελφή, άφηνε ο πατέρας να παντρευτεί το αγόρι.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Ως κανονική ηλικία θεωρούσαν για τις γυναίκες τα 25-30 για τους άνδρες τα 30-35. Δεν το συνήθιζαν ούτε το ήθελαν οι γυναίκες να είναι μεγαλύτερες απο τους άνδρες
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Η συνήθεια ήταν και οι δυο σύζυγοι να είναι απο το ίδιο χωριό μας. Υπήρχαν όμως γάμοι που οι γαμπροί τότε είχαν πάρει νύφες απο το γειτονικό χωριό Φύττα
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Το νέο ζευγάρι συνήθιζε να φτιάχνει καινούριο σπίτι. Το καινούριο σπίτι ήταν του γαμπρού. Υπήρχαν όμως περιπτώσεις (ένα παιδί ή τελευταίο παιδί της οικογένειας) που εγκαθίστατο στο πατρικό σπίτι του γαμπρού ή της νύφης.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι. - Αυτο συνέβαινε παλαιότερα απο το 1940. Αγόρια (1 ή και δεύτερο μιας οικογένειας) όταν παντρεύονταν έφερναν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους, ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν με τη διοίκηση του γέρου πατέρα, έτρωγαν μαζί, κοιμούνταν κάτω απο την ίδια στέγη σε κάποιο χωριστό δωμάτιο.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Όσο ζούσε ο πατέρας τους κρατούσαν αδιαίρετη την περουσία τα αδέρφια. Ήξεραν όμως (δια λόγου) το μερίδιό τους το οποίο έπαιρναν δικό τους μετά το θάνατο του πατέρα με το άνοιγμα της διαθήκης του.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
1) Όταν ήταν ανύπανδρα τα αδέρφια δεν χώριζαν. 2) Όταν ήταν παντρεμένα χώριζαν, όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε το ίδιο σπίτι. 3) Επίσης κι όταν πέθαινε ο πατέρας, οι έγγαμοι αδελφοί, χώριζαν επειδή άρχιζαν πια να δημιουργούνται ατομικά συμφέροντα.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
1) Όταν η οικογένεια είχε αγόρια και κορίτσια πάντοτε το πατρικό σπίτι έμενε στο μικρότερο αγόρι. 2) Εαν η οικογένεια είχε κορίτσια και ένα αγόρι πάλι το σπίτι έμενε στο αγόρι (αδιακρίτως ηλικίας και σειράς). 3) Εαν οι οικογένεια είχε μόνο κορίτσια το σπίτι έμενε στο μικρότερο κορίτσι.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
1) Η οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο όταν είχε μια κόρη (μοναχοκόρη) και δεν υπήρχε αγόρι στην οικογένεια. 2) Επίσης σώγαμπρο έπαιρνε κι όποιος έπαιρνε τη μικρότερη κόρη οικογενειάς με μόνον αδελφές.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όχι δεν το καταδεχόντουσαν. Πήγαιναν μόνο τότε, όταν υπήρχε αίσθημα ερωτικό μεταξύ τους.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Για το μικρότερο κορίτσι έπαιρναν το σώγαμπρο γιατί η συνήθεια ήταν το μικρότερο κορίτσι να φροντίσει τους γονείς της και να πάρει και το σπίτι.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Όταν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο, την πατρική περιουσία την έπαιρνε η κόρη και σύζυγος του σώγαμπρού. (Μερικές φορές όμως ζητούσε ο σώγαμπρος να του γράψει μέρος της περιουσίας, ίσως για λόγους προσωπικότητας. Σπάνια γινόταν αυτό.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Όχι αυτό δεν γινόταν ποτέ. Ο σώγαμπρος είχε και διατηρούσε το επώνυμο το δικό του καθώς και τα παιδιά του έπαιρναν το επώνυμό του.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Πρώτα και δεύτερα εξαδέλφια δεν μπορούσαν επ ουδενί λόγο να παντρευτούν. Ήταν αμαρτία και δεν έδιδε άδεια η εκκλησία αλλά και για λόγους ηθικούς δεν το επέτρεπε και η κοινωνία των ανθρώπων. Δεν υπήρξε τέτοια περίπτωση γάμου.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Πριν απο το 1940 υπήρχε κώλυμα για να παντρευτούν τα δεύτερα εξαδέλφια, ήταν αμαρτία
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Αν είχαν κοινό επώνυμο, μπορούσαν να παντρευτούν, εφόσον δεν ήταν στενοί συγγενείς. (Ίσως τους συνέδεε μακρινή συγγένεια ή και απλή συνωνυμία)
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Σπάνια υπήρξαν περιπτώσεις διαζυγίων, για λόγους ηθικής κή κακής συμβιώσεως. Όλοι μου είπαν χώριζαν χωρίς να δίνουν επίσημο διαζύγιο ο ένας εισ τον άλλο (δια λόγους εκδικήσεως)
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι ο νονός του γαμπρού.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο παιδί το βάφτιζε πάντοτε ο κουμπαρος, που στεφάνωνε τους γονείς των παιδιών. Τα υπόλοιπα παιδιά τα βάφτιζαν άλλοι διάφοροι νονοί φίλοι ή συγγενείς.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Ο γαμπρός ήταν υποχρεωμένος να προτιμήσει το νονό του για κουμπάρο, αν αυτός αρνιόταν για διάφορους λόγους, τότε προτιμούσε να κάνει κουμπάρο οποιονδήποτε φίλο ή συγγενή ή το νονό της νύφης ή κάποιον πλούσιο.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Τέτοιους γάμους τους απέφευγαν. Το θεωρούσαν ντροπή να συμπεθεριάσουν οι κουμπάροι. Αν τύχαινε όμως γινόταν ο γάμος.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι αυτό δεν γινόταν όυτε γίνεται. Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νόνό θεωρούνται πνευματικά αδέλφια, δεν παντρεύονται.
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Λενε οτι (πολύ παλιά) είχαν γίνει στο χωριό αδελφοποιτοί (Βλάμηδες όπως τους έλεγαν). Δυο άνδρες που τους συνέδεε αδελφική φιλία, τόσο δυνατή και διαρκής αγάπη, όση η φυσική αδελφική, αποφάζαν να αδελφοποιηθούν.
Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;
1) Καλλιεργούσαν απο κοινού τα κτήματά τους. 2) συνεισέφερε ο ένας στις ανάγκες του άλλου 3) Υποστηρίζονταν μεταξύ τους με κάθε θυσία 4) Ήταν αχώριστοι σε κάθε εκδήλωση της ζωής τους 5) Πολλές οικογενειακές σχέσεις (κουμπαριές και συμπεθεριές μεταξύ τους)
Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Αδελφοποιτοί εγίνονταν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι. Υπήρχε ο θεσμός της προίκας στο χωριό μας. Για να παντρευτεί το κόριτσι έπρεπε να παίρνει κτήματα ή χρήματα ή κάτι άλλο.
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Η προικοδοσία γινόταν τα παλαιότερα χρόνια με προικοσύμφωνα. Μετά επικράτησε να γίνεται το τάξιμο προφορικά. Το χαρτί που συνέτασαν λεγόνταν προικοσύμφωνο.
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Στο προικοσύμφωνο έγραφαν λεπτομερώς όλα όσα θα έδιναν στη νύφη. Κινητά και ακίνητα. Μερικοί συνήθιζαν (οι πλούσιοι) να κάνουν και συμβόλαια.
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Τα προικοσύμφωνα τα συνέτασσαν άνθρωποι του οικογενειακού περιβάλλοντος, που ήξεραν να γράφουν και τα υπέγραφαν οι συμπέθεροι (γονείς του γαμπρού και της νύφης) και δύο μάρτυρες οι οποίοι παρίσταντο. Το προικοσύμφωνο μπορεί να το υπέγραφε ο παπάς του χωριού ή ο δάσκαλος.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Η προίκα του κοριτσιού ήταν: Πολλά ρούχα, υφαντά και τα είδη οικοσκευής. Χρήματα λίγα έπαιρναν οι πλούσιες.
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Σπίτι προίκα δεν έπαιρνε. Μόνο έπιπλα μια τραπεζαρία, 6 καρέκλες, ένα καναπές ξύλινος, μια εταζέρα, μια σιφωνιέρα και μια κασέλα για ρούχα.
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Όχι
Χωράφια;
Χωράφια έπαιρνε, λίγα ή πολλά στρέμματα ανάλογα με την οικονομική κατάσταση των γονέων.
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Αμπέλια με ελιές (ζώα - καϊκια όχι)
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν περίπου την ίδια προίκα. Η πρωτότοκή συνήθως πιο λιγα, η τελευταία πιο πολλα, επειδή θα έμενε στο σπίτι με τους γονείς της.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι αυτό δεν γινόταν. Η πατρική περιουσία μοιραζόταν σε όλα τα παιδιά. Τα αγόρια βέβαια έπαιρναν τα περισσότερα κτήματα.
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Και η προίκα της μητέρας μοιραζόταν ανάλογα σε όλα τα παιδιά της κορίτσια ή αγόρια.
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Οχι. Όταν ζούσε ο πατέρας, αυτός προίκιζε τα κορίτσια της οικογένειας. Όταν πέθαινε ο πατέρας πάλι τα κορίτσια έπαιρναν το μερίδιο τους. (Στην περίπτωση αυτή αν ήθελαν οι αδελφοί συνεισέφεραν στην προίκα)
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Ναι. Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα είχε δικαίωμα ναπάρει κληρ μερίδιο αν έμεναν άγραφα με το θάνατο του γονιού.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Παλαιότερα αν μια παντρεμένη πέθαινε άτεκνη η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της. Μετά το 1930 έπαιρνε τα μισά και ο άνδρας της (έτσι γινόταν εδώ).
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι τέτοιο έθιμο δεν υπήρχε στο χωριό μας όυτε και στα χωριά της περιοχής.
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Κανένας
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Ποτέ
Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;
Στην περίπτωση αυτή αν ήθελε ο γαμπρός μπορούσε να ζητήσει πίσω ότι είχε δώσει.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια γινόταν ανάλογα με τις περιστάσεις, ανάλογα με τις οικογενειακές σχέσεις που υπήρχαν στην οικογένεια και το δέσιμο πατέρα - αγοριού (αγάπη, υπακοή, σεβασμός, εμπιστοσύνη). Συνήθως τα αγόρια έπαιρναν δια λόγου το μερίδιό τους τη στιγμή του γάμου και ύστερα απο το θάνατο του πατέρα με τη διαθήκη του γινόταν η μεταβίβαση.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια απο την περιουσία του πατέρα τους.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια ως προίκα ήταν μικρότερο απο το μερίδιο των αγοριών. Αν είχαν όμως να πάρουν κληρονομικό μερίδιο μετά το θάνατο (πατέρα ή μητέρα) το μερίδιο ήταν ίσο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν με διαθήκη (ιδιόχειρα ή σε συμβολαιογράφο) ή με δωρεά εν ζωή, ποτέ δεν τα άφηναν άγραφα. Στα κορίτσια μάλιστα ήθελαν να φαίνεται η προίκα τους και έκαναν επίσημο χαρτί (για εξασφάλιση όπως έλεγαν).
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Μερικές φορές γινόταν το μοίρασμα με λαχνό, όταν τα κτήματα ήταν ίσης αξίας απο απόψεως παραγωγής, θέσεως γινόταν το λάχνισμα μεταξύ των αδελφ΄νω.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Στην περίπτωση αυτή η γυναίκα έπαιρνε την ίδια ακριβώς μερίδα που θα έπαιρνε και το κάθε παιδί.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Αν δεν υπήρχαν παιδιά η γυναίκα έπαιρνε τη μισή περιουσία και τα αδέλφια του συζύγου της έπαιρναν και μοίραζαν την άλλη μισή περιουσία.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Στην περίπτωση αυτή κλληρονομούσαν μόνο οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Όταν ο αδελφός αυτός που δεν είχε παιδιά δεν άφηνε αλλού την περιουσία του, τότε κληρονόμος γινόταν το παιδί του αδελφού του. Το ίδιο γινόταν και απο την πλευρά του αδελφού της μητέρας με τα δικά της ανήψια.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί, αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Υιοθετούσαν παιδιά όλων των ανωτέρω περιπτώσεων. Αν έδιναν οι αδελφοί ή οι μακρινοί συγγενείς το προτιμούσαν, αλλιώς έπαιρναν κάποιο ξένο ορφανό.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Ένα υιοθετημένο παιδί είχε όλα τα κληρονομικά δικαιώματα, ήταν δικά του όλα τα υπάρχοντα των θετών γονέων του.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA