Άνω Βιάννος
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Άνω Βιάννος
Περισσότερα...
Αριθμός
583
Κοινότητα
Άνω Βιάννου
Επαρχία
Βιάννου
Νομός
Ηρακλείου
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Βιέννα, απο το οποίο προήλθε και το σημερινό Βιάννος
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Όχι
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Όχι
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Παλιότερα υπήρχαν 12 εκκλησίες στο χωριό. Η παλιότερη εκκλησία χρονολογείται επί Βυζαντίου. Οι παλιότεροι την υπολογίζουν 900 και περισσότερων χρόνων
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Το χωριό ήταν χωρισμένο σε ενωρίες όπως ακριβώς και σήμερα. Οι κάτοικοι απο κοινού έκτισαν τις εκκλησίες.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Υπήρχαν 4 νεκροταφεία
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Υπήρχε σχολείο επί Τουρκοκρατίας και τους δασκάλους τους πλήρωναν οι Χριστιανοί. Ελληνικό σχολείο δημόσιο λειτούργησε μετά την απελευθέρωση και γύρω στα 1880
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Κυρίως η γεωργία (ελαιοπαραγωγοί) αλλά και η οικιακή βιοτεχνία και η κτηνοτροφία
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Ελιές, οπωροκηπευτικά, συχνά σιτάρι, φακές, χαρούπια.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Για το εμπόριο μόνο λάδι, ενώ τα υπόλοιπα προϊόντα τα καλλιεργούσαν για οικιακή χρήση.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες κυρίως του λαδιού. Πριν απο 8-10 χρόνια άρχισαν να καλλιεργούν για εμπόριο πια ντομάτες και αγγούρια.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Υπήρχαν πολλοί μεγαλογαιοκτήμονες αλλά και αρκετά βακούφια με μεγάλες εκτάσεις.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Οι καλλιεργητές, ακτήμονες κυρίως, τα καλλιεργούσαν παίρνοντας ένα μικρό μέρος ενώ το μεγαλύτερο το έπαιρνε ο γαιοκτήμονας ή το μοναστήρι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
Απο 500 στρέμματα και πάνω
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
4 ή 5 άτομα. Ένας μονάχα είχε κτήματα γύρω στα 900.000 στρέμματα
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
Γύρω στα 50 στρεμμ.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Ναι
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Αμέσως μετά την απελευθέρωση απο τους Τούρκους
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Συνήθως υπήρχαν ενοικιαζόμενα κτήματα για βοσκή (αγριάδες). Υπάρχουν και σήμερα σε μικρότερη έκταση.
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι. Μόνο σε απόσταση 15 km απο το χωριό, υπήρχε ο γυαλός του χωριού, ο Κερατόκαμπος, με αρκετούς ψαράδες. Εδώ κατέβαιναν απο το χωριό και γινόταν γενικό εμπόριο: Απο εδώ έφευγαν τα χαρούπια, το λάδι και τα υπόλοιπα προϊόντα του χωριού με βάρκες αφού δεν υπήρχε οδική συγκοινωνία με άλλα μέρη. Απο τη Βιάννο στον Κερατόκαμπο τα προϊόντα μεταφέρονταν με ζώα.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Όχι
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Υπήρχε κοινωτικό συμβούλιο με πρόεδρο της κοινότητας, γραμματέα και κοινωτικούς συμβούλους. Τα μέλη του κοινωτικού συμβουλίου προέρχονταν κυρίως απο εύπορες οικογένειες. Μάλλιστα παρατηρείται το φαινόμενο ο ίδιος πρόεδρος να παραμένει για πολλά (μέχρι και 20) χρόνια.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Πλήρωναν το 1/10 των προϊόντων τους (φόρος Δεκάτης) πχ των δημητριακών. Τα έπαιρναν άνθρωποι του χωριού (Μουκατάδες) και τα έδιναν στο δημόσιο.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Υπήρχαν οι πλούσιοι, οι μεσαίοι και οι ακτήμονες και διακρίνονταν απο το γεωργικό κλήρο που διέθεταν. Οι πλούσιοι με τις μεγάλες γεωργικές εκτάσεις, οι μεσαίοι με μικρό γεωργικό κλήρο που μπορούσαν όμως έστω και φτωχικά να ζήσουν απο αυτόν και οι ακτήμονες χωρίς γεωργικό κλήρο που δούευαν στους πλούσιου ή στα μοναστήρια.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Η κοινότητα όρζε ορισμένες μέρες στον καθένα (μεροκάματα) κι αυτός έπρεπε εκείνες τις μέρες να προσφέρει την εργασία του στην κοινότητα για διάφορα έργα, χωρίς αμοιβή.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Ηταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες απο 16 ή 17 χρόνων. Για τις γυναίκες δεν ήταν υποχρεωτική.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Αν αρνιόταν να συμμετάσχει τον υποχρέωναν να πληρώσει τα μεροκάματα
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Η αλληλοβοήθεια ήταν έντονη κυρίως για γεωργικές εργασίες επείγουσες, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός κυρίως στο μάζεμα της ελιάς, το αλώνισμα. Μαζεύονταν πολλοί μαζί κι έκαναν τους λεγόμενους εγκαρικούς
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Στο χύσιμο της ταράτσας που κατέληγε συνήθω σε φαγοπότι
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Οι δουλειές ήταν τέτοιες που αναγκαστικά συμμετείχαν όλοι π.χ. Στο μάζεμα των ελιών. Πάντως είναι γεγονός οτι οι γυναίκες μαζεύονταν περισσότερο για οικιακές δουλειές πχ το ξάσιμο των μαλλιών (ξάστρουσες)
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Ο παππούς, η γιαγιά, οι γονείς, αδέλφια τους ανύπαντρα, τα παιδιά.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Τον πατέρα - αφέντη, τη μητέρα - μάννα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παππούς.
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Μαμάννα
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παππούς
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Μαμάννα
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Γκόνια
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Γκόνια
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Με το όνομά τους
Πώς τις αδελφές του;
Αμπλά
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θεία
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Θείους
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανήψια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
(ο) αρσενικός, (το) θηλυκό
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Προγόνια
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδια
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδια
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Γαμπρό
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Γαμπρό
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Κουνιάδο, γαμπρό
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Νύφη
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Ο σύζυγος τη σύζυγο - γυναίκα, η σύζυγος το σύζυγο - αφέντη
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Το πρώτο αγόρι το όνομα του παπού απο πατέρα, το πρώτο κορίτσι της γιαγιάς απο πατέρα, το δεύτερο αγόρι του παπού απο μάννα, το δεύτερο κορίτσι της γιαγιάς απο μάννα. Τα υπόλοιπα απο στενούς συγγενείς, κυρίως αν είχαν πεθάνει ή άφηναν την εκλογή στη διάθεση του νονού.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Ακολουθούσαν τον άνδρα τους και σε γεωργικές εργασίες, έφερναν ξύλα, νερό, περιποιούνταν τα ζώα, τα πήγαιναν στους αγρούς κ.α.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Συμμετείχαν σ όλες, μάζεμα ελιών, θέρισμα, πότισμα, εκτός απο αυτές που ήταν καθαρά ανδρικές π.χ. Το όργωμα.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Ακολουθούσαν τον άνδρα τους στη μάντρα και το κοπάδι.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Ασχολούνταν με τη βιοτεχνία μόνο στο σπίτι τους.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Το κτίσιμο με πέτρες, όργωμα και γενικά τις πολύ βαριές δουλειές.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Απο μικρή ηλικία περίπου 11-12 χρόνων. Στα αγόρια ανέθεταν γεωργικές εργασίες, τη φροντίδα των ζώων. Τα κορίτσια ασχολούνταν με δουλειές του σπιτιού (π.χ. Ζύμωμα, αργαλειό, πλύσιμο κλπ)
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα τα κορίτσια κι αυτά κατά ηλικία.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Για τις γυναίκες τα 17 χρόνια, για τα αγόρια συνήθως μετά το στρατό, αλλά έχουμε και περιπτώσεις πριν το στρατό. Ήταν επιτρεπτό και πολύ συνηθισμένο η γυναίκα να ναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα ακόμα και πολλά χρόνια.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Συνήθως απο το ίδιο χωριό αλλά κι απο άλλα, γειτονικά κυρίως χωριά.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο σπιτικό του γαμπρού. Αλλά με κανονικές συνθήκες έπρεπε ο γαμπρός να χει το σπίτι κι η νύφη να δώσει την προίκα.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Όχι ποτέ.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Πολλές φορές ναι, μέχρι το θάνατο του πατέρα.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Συνήθως η μικρότερη κόρη.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν ήταν η κόρη μοναχή. Όταν όλα τα άλλα παιδιά είχαν παντρευτεί κι είχαν φύγει. Όταν ο γαμπρός δεν είχε σπίτι δικό του.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Όταν δεν είχαν να διαθέσουν σπίτι παρά μόνο κτηματική περιουσία.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Δεν υπήρχε καμιά διάκριση. Συνήθως όμως της μικρότερης κόρης.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Στο τέλος έπαιρνε το σπίτι του πεθερού του αλλά όμως λιγότερη περιουσία. Αυτό γινόταν για να μη γίνει αδικία σχετικά με το μοίρασμα της πατρικής περιουσίας.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Ο γαμπρός δεν έπαιρνε ποτέ το επώνυμο του πεθερού του και τα παιδιά έπαιρναν πάντα του πατέρα τους.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Δεν μπορούσαν να παντρευτούν και μέχρι δεύτερα ξαδέλφια κι αν υπήρχε τέτοια περίπτωση ο παπάς δεν τους στεφάνωνε. Υπήρξε περίπτωση γάμου στο χωριό με πεθερό και γαμπρό πρώτα ξαδέλφια. Ο παπάς αναγκάστηκε να τους στεφανώσει αφού έκαναν παιδιά.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Είναι λίγες οι περιπτώσεις που παντρεύτηκαν δεύτερα ξαδέλφια και μάλλιστα εξ ανάγκης π.χ εγκυμοσύνη.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Οι περιπτώσεις διαζυγίων ήταν πολύ σπάνιες γιατί το διαζύγιο το θεωρούσαν ντροπή και αμαρτία.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο νονός της νύφης
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Το πρώτο ο κουμπάρος που στεφάνωσε το ζευγάρι. Τα υπόλοιπα οποιοσδήποτε. Τα παιδιά της οικογένειας δεν είχαν τον ίδιο νονό.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Συνήθως πλούσιος και κονωνικά ανώτερος για οικονομικούς λόγους.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Δεν επιτρεπόταν.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Όχι. Μάλλιστα λένε χαρακτηριστικά: "Καλιά τα αδέλφια τσ εκκλησίας παρά τ αδέλφια τση κοιλιάς"
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Παλιότερα γίνονταν αδελφοποιτοί όσοι άντρες έφευγαν στο βουνό για να σχηματίσουν αντάρτικη όμάδα. Μετά όμως κι αυτοί που έφευγαν μακρυά απο το χωριό για αναζήτηση καλύτερης τύχης.
Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;
Κυρίως η αλληλοβοήθεια και η αλληλοϋποστήριξη. Ο όρκος μάλλιστα που έδιναν μεταξύ τους έφτανε μέχρι το σημείο να σκοτωθεί ο ένας για χατήρι του άλλου.
Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Κυρίως άνδρες μεταξύ τους.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι. Οταν μια γυναίκα δεν είχε πρόικα ήταν δύσκολο πολύ να παντρευτεί. Χαρακτηριστικό της περιοχής όμως ήταν και το οτι έπρεπε κι ο γαμπρός να διαθέτει για προίκα ένα σπίτι.
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Με προικοσύμφωνα, που τα έλεγαν και προικοχάρτια. Συχνά όμως και για περιουσίες δεν έκαναν συμβολαιογραφική πράξη αλλά αρκούνταν στο λόγο της τιμής τους.
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Όχι
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Ο πεθερός ή η πεθερά, ανάλογα με το σε ποιον ανήκε η περιουσία.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Ναι όταν είχε δυνατότητα ο πατέρας της να δώσει και όσα μπορούσε
Σπίτι; Επιπλωμένο;
Σπίτι επιπλωμένο
Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;
Στο χωριό
Χωράφια;
Το μερίδιό της
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Δεντρα, το μερίδιό της.
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Όλα έπαρναν εξίσου την προίκα τους εκτός τις περιπτώσεις ανάγκης ή εκβιασμού (π.χ αν ο γαμπρός απαιτούσε περισσότερα).
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι, κανένα (Υπήρχε μονάχα η περίπτωση που υπήρχαν δυο παιδιά και το ένα έκανε ο πατέρας του απόκληρο π.χ λόγω εγκατάλειψης της πατρικής στέγης, αλλά οι περιπτώσεις αυτές ήταν πολύ σπάνιες.
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Όχι, την έπαιρναν τα παιδιά της ανεξάρτητα αν ήταν γιοι ή κόρες
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Ναι, όταν ήταν εύπορος κι αν ήθελε βέβαια. Αλλά και μετά απο θάνατο του πατέρα.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Ναι, μετά απο το θάνατο του πατέρα, όταν γινόταν το μοίρασμα της περιουσίας.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Έπαιρνε τη μισή ο άνδρας της και την άλλη μισή έπαιρναν οι κληρονόμοι.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Οχι. Δινόταν μόνο το αμανέτι (Τούρκικη λέξη) που το έλεγαν και σημάδι και που ήταν η υπόσχεση οτι θα τηρήσουν τη συμφωνία του γάμου. Ηταν χρήματα ή και κοσμήματα.
Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;
Ο πατέρας του γαμπρού.
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Πριν απο το γάμο, στον αρραβώνα. Σε περίπτωση μάλλιστα που διέλυαν τον αρραβώνα, η νύφη ήταν υποχρεωμένη να γυρίσει το σημάδι.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Αν ήθελε ο πατέρας μοίραζε την περιουσία του πριν το θάνατό του με όρους για τη διατροφή του (π.χ να προσφέρει ο καθένας ένα ορισμένο ποσό για τη συντήρησή του). Διαφορετικά τη μοιραζόταν τα παιδιά εξίσου μετά το θάνατό του.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα ίσο μερίδιο χωρίς διάκριση
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Ίσο μερίδιο με τη διαφορά αν ο πατέρας ήθελε να δώσει περισσότερα στο κορίτσι έπρεπε να του κάνει συμβόλαιο ή σε διαθήκη
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Προφορικά δεν είχε ισχύ για αυτό η μεταβίβαση γινόταν με διαθήκη αλλά πολλές φορές υπέγραφαν και συμβόλαια. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει και την προφορική μεταβίβαση που γινόταν απο φτωχούς και αγράμματους.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Γινόταν συχνά με λαχνό και κάθε κληρονόμος τράβαγε το δικό του, συνήθως γινόταν μεταξύ παιδιών αλλά και αδελφών.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Επαιρνε το μερίδιό της όσο αναλογούσε και σε κάθε παιδί.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Τα παιδιά του αδελφού ή της αδελφής του.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι μπορούσε και για τον αδελφό του πατέρα και για τον αδελφό της μητέρας.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά κι αυτό σε ελάχιστες περιπτώσεις.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Συνήθως ορφανά. Ελάχιστες περιπτώσεις απο αδέλφια.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Τα ίδια δικαιώματα που είχε κι ένα γνήσιο παιδί της οικογένειας.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
