Κοκκινόγη

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Κοκκινόγη

Περισσότερα...

Αριθμός

972

Κοινότητα

Κοκκινόγης

Επαρχία

Ελασσόνας

Νομός

Λάρισας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Διμιράδες

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Όχι

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

Δεν υπάρχουν

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Ελληνική

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Ένα μοναστήρι. Χτίστηκε το 1755.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Όχι

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

1920

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Γεωργία και κτηνοτροφία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, ρόβι, λαθήρι, φακές, καλαμπόκι

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Προορίζονταν για αυτοκατανάλωση όλα

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Σιτάρι, κριθάρι, καπνός. Ο καπνός καλλιεργείται από το 1900.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Τσιφλίκι και βακούφι

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Έπαιρναν από τους καλλιεργητές το 10%

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 100 και πάνω

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Κανένας

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

40 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Το 1952

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν τέσσερα. Όχι.

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Στη θέση του προέδρου υπήρχε ο μουχτάρης

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν χωρίζονταν σε τάξεις

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Ήταν υποχρεωτική. Από 60 χρονών και κάτω. Γυναίκες δε συμμετείχαν.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Όχι

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Υπήρχε σε όλες τις γεωργικές εργασίες

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Σε διάφορα χτίσματα

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Όχι

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Από πέντε μέχρι δεκαέξι. Ο πατέρας του άνδρα, η μητέρα του άνδρα, ο παππούς, η γιαγιά, τα άδέρφια με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα και μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Μανιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Μανιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Αδερφό

Πώς τις αδελφές του;

Αδερφή

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Όχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Όχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Τχια

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Μπάρμπα και τχια

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Παιδί και κορίτσι

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Όχι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Παραδέρφια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Ντουντουμάρικα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Σμίθιροι

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μάνα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πεθερό

Πώς την πεθερά του;

Πεθερά

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρό

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρό

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρό

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με τα ονόματά τους

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Ήταν στη διάθεση του νονού

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι γυναίκες εκτός από τις δουλειές του σπιτιού βοηθούσαν και σε γεωργικές δουλείες

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρισμα, αλώνισμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Βοσκή

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την αλιεία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τίποτα

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Δεν υπήρχαν

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Όργωμα, συλλογή καυσόξυλων και η βοσκή στα αιγοπρόβατα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 10 χρονών. Τα αγόρια στη βοσκή και τα κορίτσια στον αργαλειό και στο σπίτι.

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες 20 χρόνια. Για τους άνδρες 22. Δεν ήταν επιτρεπτό.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Και από το χωριό και από τα γειτονικά, Γεράνεια, Δολίχη, Τσαπουρνιά

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Ναι

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Όταν γίνονταν πολλοί και δεν τους χωρούσε το σπίτι

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Ο μικρότερος γιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν δεν είχε αγόρι

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Πήγαιναν

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Για το μικρότερο

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Αδερφικά

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Ο γαμπρός κρατούσε το επώνυμο του. Τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του πατέρα τους.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Μέχρι τρίτου βαθμού συγγένειας

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Δεν μπορούσαν να παντρευτούν

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Μπορούσαν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Υπήχαν. Διαφορές στο χαρακτήρα.

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Είχαν τον ίδιο νονό

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Προτιμούσαν κάποιον κοινωνικά ανώτερο

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όσοι αγαπητοί φίλοι ήθελαν να γίνουν αδέλφια ορκίζονταν στο Ευαγγέλιο

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Οι αδελφοποιτοί ορκίζονταν ότι μέχρι του θανάτου τους θα αντιμετώπιζαν κοινά όλα τα προβλήματα (εχθρούς, εργασίες καθημερινές)

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν άνδρες με άνδρες και γυναίκες με γυναίκες

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Όχι

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Όχι

Χωράφια;

Όχι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Όχι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Όχι

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Η προίκα της μητέρας μεταβιβαζόταν στους γιούς

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Οι αδερφοί είχαν υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Παρέμενε στον άντρα της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Όποιος έφευγε από το πατρικό σπίτι του έδινε ο πατέρας το μερίδιο που του αναλογούσε

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Όλα ίσα. Εκτός από το αγόρι που θα κοίταζε τους γονείς του έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο.

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Δεν έπαιρναν περιουσία

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Προφορικά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Το μοίρασμα ήταν στη διάθεση των γονέων

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Δεν αναλογούσε τίποτα

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Η γυναίκα

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε να κληρονομήσει τον αδερφό του πατέρα του, το ίδιο και τον αδερφό της μητέρας του

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Ορφανά

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Ότι δικαιώματα είχε ένα κανονικό παιδί

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/