Ωραίο
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Ωραίο
Περισσότερα...
Αριθμός
1180
Κοινότητα
Ωραίου
Νομός
Ξάνθης
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Κυρίως από Πομάκους
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Οι κάτοικοι μιλούν την Πομακική γλώσσα η οποία μοιάζει με τα Βουλγάρικα. Έχει όμως μια δική της μορφή.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Υπήρχαν 5 μικροτεμένοι (τζάμια) τώρα είναι 2 τζάμια.
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο νεκροταφεία.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Κοντά 1930.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Γεωργικές και κυρίως κτηνοτροφικές.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Το καλαμπόκι, η σίκαλις, πατάτες, λαχανικά, οπωροκηπευτικά και σε μικρή ποσότητα καπνό.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Μόνο τον καπνό για το εμπόριο και όλα τα άλλα για αυτοκατανάλωση.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Έχει εκλείψει σχεδόν η κτηνοτροφία. Λίγα προϊόντα για αυτοκατανάλωση. Περισσότερο βάρος στον καπνό για το εμπόριο. Παράλληλα, τώρα τελευταία, οι δασικές εργασίες. Λατομεία, διάνοιξη δρόμων κτλ.
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Ήταν κεφαλοχώρι.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Υπάρχουν χωράφια που ανοίκουν στο τζαμί και τα οποία κάθε άνοιξη στην πλατεία του χωριού βγαίνουν σε δημοπρασία και νοικιάζονται από τους κατοίκους.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Δύο ήταν εκείνοι που είχαν πολλά χωράφια. Ήταν οι πιο πλούσιοι έμποροι, σαν άρχοντες.
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
25 στρέμματα καλλιεργήσιμου εδάφους.
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Υπήρχε και πολύ μάλιστα. Ήταν μετρημένες στα δάκτυλα οι οικογένειες που δεν είχαν ένα κοπάδι.
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Δεν υπάρχει τώρα.
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Υπήρχαν τσελιγκάτα, τώρα ούτε ίχνος.
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Υπήρχε βιοτεχνία επεξεργασίας μαλλιού. Είχε μύλο για το άλεσμα του καλαμποκιού και τροφοδοτούσε με ρεύμα όλα το χωριό.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Δεν λειτουργεί πια. Στη θέση της κτίστηκε το Δημοτικό σχολείο.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Φόρους δεν πλήρωναν ποτέ σε ιδιώτες παρά μόνο στο κράτος.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις που να διακρίνονται. Μπορώ να πω πως ήταν όλοι ίδιοι.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Ήταν πάρα πολύ συνηθισμένο. Δούλευαν χωρίς αμοιβή. Φτιάχνανε βρύσες, δρόμους, γέφυρες. Φυτεύανε δέντρα.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Δεν ήταν υποχρεωτική. Ήταν εθελοντική. Συμμετείχαν στην ανάγκη και γυναίκες.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Ήταν λίγοι εκείνοι που δεν συμμετείχαν. Ναι, τους τιμωρούσαν με την περιφρόνηση. Δεν τους έδιναν θέση στην κοινότητα.
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Η αλληλοβοήθεια ήταν πολύ συνηθισμένο φαινόμενο σε όλες τις μεγάλες γεωργικές εργασίες.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Στο κτίσιμο των σπιτιών. Στην μεταφορά του σανού. Στην προετοιμασία των γάμων και σε περιπτώσεις που μια οικογένεια πάθαινε κάποια ζημιά ή κάποιο ατύχημα π.χ. πυρκαγιά κτλ.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Και στο κύκλο των γυναικών η αλληλοβοήθεια ήταν πιο πολύ αναπτυγμένη από ότι τώρα, στις γυναικείες δουλειές τους.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Τότε κάνανε και πιο πολλά παιδιά (κι όσο πάει πιο λίγα. Πριν 8 χρόνια είχαμε στο σχολείο 150 μαθητές τώρα μόλις 69) αλλά ο παππούς, η γιαγιά, οι νύφες και γαμπροί αποτελούσαν πολλές φορές μια οικογένεια.
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Οι προσφωνήσεις βέβαια γίνονται στα Πομάκικα και γιαυτό νομίζω πως δεν είναι απαραίτητο να τις γράψω.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Φρόντιζαν τα οικόσιτα ζώα και πολλές φορές βγαίναν και για την βοσκή των κοπαδιών. Κουβαλούσαν κλαδιά για προσάναμμα και γενικά βοηθούσαν σχεδόν σε όλες τις δουλειές.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Δεν όργωναν μόνο. Τις δε άλλες δουλειές τις έκαναν οι γυναίκες, όπως τσάπισμα, μάζεμα κτλ.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Αυτή ήταν δουλειά των ανδρών.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Ανδρικές δουλειές ήταν: η βοσκή, τα ξύλα, το όργωμα, το κτίσιμο κτλ.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Τα παιδιά από την σχολική ηλικία ακόμα άρχιζαν να βοηθούν. Τα αγόρια βοηθούσαν τον πατέρα και τα κορίτσια την μητέρα.
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Πρώτα έπρεπε να παντρευτεί ο μεγαλύτερος, είτε αγόρι είτε κορίτσι ήταν και μετά ήταν η σειρά του επόμενου.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Ηλικία γάμου για τα αγόρια στα 22 - 23 και για τις γυναίκες στα 19 -20. Κατά κανόνα η γυναίκα έπρεπε να είναι μικρότερη του άνδρα, αλλά αν τύχαινε να είναι καμιά φορά μεγαλύτερη δεν πείραζε. Αν όμως η διαφορά ήταν μεγάλη τότε ήταν δύσκολα.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι από το ίδιο χωριό και μόνο όταν κάποιος ή κάποια δεν έβρισκε να παντρευτεί από το ίδιο χωριό, διάλεγε από άλλο οπουδήποτε χωριό.
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Ναι. Ζούσαν, δούλευαν σαν μια οικογένεια. Αρχηγός ο παππούς.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Τα αδέλφια κρατούσαν την περιουσία αδιαίρετη όσο ζούσε ο πατέρας τους και ζούσαν όλοι μαζί. Μετά όμως έπαιρνε ο καθένας το μερίδιό του.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Όταν πέθαινε ο πατέρας.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Αυτό γινόταν με συνεννόηση. Δεν υπήρχε διαλογή. Μπορεί και να μην έμενε κανένας.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Πολύ σπάνιο φαινόμενο. Και μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο όταν δεν είχε γιο. Ο σώγαμπρος κληρονομούσε τις πιο πολλές φορές, όλη την περιουσία. Αυτό έμπαινε στην συμφωνία πριν γίνει σώγαμπρος.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Ποτέ.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Αυτό εξαρτιόταν από τις περιστάσεις.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Ήταν υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο όνομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Στο κοινωνικό σύνολο, όχι στα χαρτιά, παίρνει ο σώγαμπρος το επώνυμο του πεθερού και στην συνέχεια και τα παιδιά του λέγονται έτσι. Π.χ. Χασάν Σουλμάνουφ λέγεται τώρα Χασάν Ματζήρουφ και το παιδί του Ισμέτ Ματζήρουφ.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Αν κάποια μάνα μαζί με το δικό της παιδί βυζάξει ένα ξένο, αυτά τα δύο παιδιά θεωρούνται αδέλφια και δεν παντρεύονται. Τα πρώτα, τα δεύτερα ξαδέλφια δεν παντρεύονται. Κι αν ποτέ παντρεύτηκαν πρώτα ξαδέλφια ήταν από μάνα, αλλά ούτε σωστό δεν ήταν και ούτε προκοπή είδαν.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι "Μπορεί να παντρευτούν, αλλά προκοπή δεν θα δουν" λέει ο λαός.
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Αν δεν ήταν συγγενείς αυτό δεν ήταν κώλυμα.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Υπήρχαν κυρίως για λόγους μοιχείας.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Ο πατέρας του γαμπρού.
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Υπήρχε και υπάρχει αλλά όχι παζάρια. Ότι μπορεί, θέλει και διαθέτει το κορίτσι.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Ναι υπήρχε η συνήθεια αυτή. Ο γαμπρός έδινε μερικά από τα καλύτερα ζώα στον πεθερό.
Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;
Πριν από τον γάμο.
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Αφού παντρεύονταν τα παιδιά ο πατέρας μοίραζε εξ' ίσου την περιουσία του. Άφηνε ένα μέρος για τον εαυτό του. Κι αυτό το μοιράζονταν τα παιδιά αφού πέθαινε ο πατέρας.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Όλα κληρονομούσαν ίσα μερίδια.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Από 3/3 τα αγόρια έπαιρναν τα 2/3 και τα κορίτσια 1/3.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Το μοίρασμα γινόταν με λαχνό όταν δύο μερίδια είχαν μια κάποια διαφορά.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Το 1/8 της περιουσίας ήταν της γυναίκας.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Και τα αδέλφια τότε είχαν κληρονομικά δικαιώματα.
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του και μόνο.
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Ναι όταν δεν έχει παιδιά ο αδελφός του πατέρα τον κληρονομούσαν τα παιδιά του άλλου αδελφού το ίδιο όμως δεν συνέβαινε με τον αδελφό της μητέρας του.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Ορφανά. Παιδιά πολύ φτωχών οικογενειών.
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Όλα τα δικαιώματα, όπως όλα τα παιδιά τα μη υιοθετημένα.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
