Θέμελο

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Θέμελο

Περισσότερα...

Αριθμός

1224

Κοινότητα

Θεμέλου

Επαρχία

Νικοπόλεως

Νομός

Πρέβεζας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Το όνομά του ήταν "Νταμπάνι" τούρκικη ονομασία που θα πει "δύναμη"

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Το χωριό κατοικείται από Αρβανίτες, Καραγκουνόβλαχους και από Αιγύπτιους (γύφτους).

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

70 οικογένειες Αρβανίτες. 50 οικογένειες Καραγκουνόβλαχους και 10 οικογένειες γύφτων.

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

Οι Καραγκουνόβλαχοι ζούσαν στα βουνά όπου είχαν την στάνη και οι γύφτοι ζουν ακόμη σήμερα εκτός χωριού σε δικό τους μαχαλά.

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Μιλούσαν και μιλούν ακόμη Αρβανίτικα και βλάχικα.

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Υπήρχαν και υπάρχουν 3 εκκλησίες η παλαιότερη ονομάζεται "Άγιος Γεώργιος" χτίστηκε το 1750 περίπου σε χωριό το οποίο δεν υπάρχει πλέον, υπάρχουν όμως ερείπια.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ανήκαν σε όλους τους κατοίκους

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Υπήρχαν 2 νεκροταφεία

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Από το 1912 και μετά

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Η κτηνοτροφία και η γεωργία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Καλαμπόκι, ρύζι, σιτάρι, φασόλι

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν και για αυτοκατανάλωση και για το εμπόριο.

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες και άρχισαν να καλλιεργούν βαμπάκι από το 1955.

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ήταν τσιφλίκι τούρκου Αγά.

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Έπρεπε οι κάτοικοι να δίνουν το 1/3 της παραγωγής.

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Δεν υπήρχε κλήρος η γη ανήκε όλη στον Αγά.

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

Κατά μέσο όρο είναι 25 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Υπήρχε

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Από το 1965

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν 3 τα οποία δεν υπάρχουν πια.

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Δεν υπήρχαν. Ο Αγάς του χωριού χειριζόταν όλες τις υποθέσεις.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Οι κτηνοτρόφοι πλήρωναν για κάθε ζώο στο τουρκικό κράτος και οι γεωργοί στον Αγά.

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν υπήρχαν τάξεις όλοι ήταν ίδιοι, φτωχοί που αγωνίζονταν για την επιβίωση.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Πρόσφεραν υπηρεσίες πολλές χωρίς αμοιβή, με την επιβολή του Αγά (κόψιμο, χαντάκια στον κάμπο, κτίσιμο σπιτιών).

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Συμμετείχαν υποχρεωτικά όλοι οι άνδρες. Γυναίκες όχι.

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Τον έδερνε και τον έδιωχνε από την περιοχή.

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Παλαιότερα όχι. Από το 1915 και μετά ναι σε μεγάλο βαθμό. Τότε που έγινε απολλοτρίωση και ο καθένας είχε δική του περιουσία.

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Βοηθούσαν για το χτίσιμο των σπιτιών.

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Το σόϊ του πατέρα ζούσε σε ένα μέρος σε μια οικογένεια και έφτανε μέχρι και 40 άτομα.

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα και μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Στο όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Στο όνομα

Πώς τις αδελφές του;

Στο όνομα

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Προγόνια

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Αφέντη

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Στο πρώτο αγόρι έδειναν το όνομα του παπού από τον πατέρα και στο κορίτσι το όνομα της γιαγιάς (τη μητέρα του πατέρα).

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι άνδρες ασχολούνταν κυρίως με τις βαριές δουλειές βοηθούσαν όμως και οι γυναίκες. Οι άνδρες δεν βοηθούσαν ποτέ τις γυναίκες στις δουλειές του νοικοκυριού.

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Θέρισμα σταριού, αλώνισμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τιε ελαφριές, φύλαγαν τα ζώα.

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από πολύ μικρή ηλικία (10 ετών).

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Είχαν προτεραιότητα οι κοπέλες

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Από 20 χρονών και άνω και σχεδόν πάντα ο άντρας ήταν μεγαλύτερος από την γυναίκα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Προτιμούσαν από το ίδιο χωριό και από τα γύρω χωριά αφού διάλεγαν το σόϊ της νύφης.

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Οι περισσότεροι στο πατρικό σπίτι του γαμπρού.

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όλα τα αγόρια έφερναν τις γυναίκες στο πατρικό σπίτι του γαμπρού και ζούσαν όλοι μαζί κάτω από την ίδια στέγη.

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Η περιουσία ήταν κοινή και αδιαίρετη

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Χώριζαν όταν η οικογένεια γίνονταν πολύ μεγάλη. Η περιουσία όμως έμενε αδιαίρετη.

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Συνήθως στο πατρικό σπίτι έμενε ο μικρός γιος ή όποιο παιδί διάλεγε ο πατέρας.

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν δεν είχε αγόρι.

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Όποιος είχε περιουσία δεν πήγαινε.

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Στο μικρότερο κορίτσι.

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Η περιουσία γράφονταν στο όνομα του γαμπρού.

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Ο γαμπρός διατηρούσε το δικό του επώνυμο.

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Συγγενείς δεν παντρεύονταν ποτέ. Έπρεπε να περάσουν επτά γενεές (επτά ζωνάρια).

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Παντρεύονταν

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Πάρα πολύ δύσκολα

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού.

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Όλα ο ίδιος νονός

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Γίνονταν και γυναίκες και πολλές φορές και γυναίκες με άνδρες.

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Όχι

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Κληρονομούσαν όλα τα αγόρια ίσα μερίδια από την περιουσία.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Η μεταβίβαση της περιουσίας γίνονταν προφορικά.

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Οι συγγενείς του ανδρός

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Το κληρονομούσαν οι κόρες του.

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά.

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Παιδιά αδελφών ή συγγενών.

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Τα δικαιώματα που είχε ένα πραγματικό παιδί.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/