Γιαννιού

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Γιαννιού

Περισσότερα...

Αριθμός

1241

Κοινότητα

Λευκογείων

Επαρχία

Αγ. Βασιλείου

Νομός

Ρεθύμνου

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Οχι

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Την τοπική κρητική

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Τέσσερεις (4)

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ανήκαν σ'όλους τους κατοίκους

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ενα (1)

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Το Μάρτιο του 1939

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Γεωργία-πολύ λίγη κτηνοτροφία

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Ελιές-χαρούπια

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Το περισσότερο για κατανάλωση λίγα για το εμπόριο

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Ελαιοκαλλιέργεια-οι παλιές καλλιέργειες

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Οικισμός

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Ενοικίαζαν λίγη μοναστηριακή περιουσία και πλήρωναν στο μοναστήρι

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 50 στρέμματα και 300 ρίζες ελιές και πάνω

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Δυό-τρεις

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

30 στρέμματα-250 ρίζες ελιές

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Λίγη

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Από ανέκαθεν

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Οχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Ελάχιστους από περιουσία-στο δημόσιο

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Δεν χωρίζονταν

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Ναι από 20 ετών έως 60. οι γυναίκες οικειοθελώς

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Αν αρνιόταν να συμμετάσχει πλήρωνε υποχρεωτικά 10 ημερομίσθια

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Ναι-σε όλες τις εργασίες

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Χτίσιμο σπιτιών

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Αργαλειός ετοιμασίες γάμων, βαφτίσεων

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Οι γονείς αν υπήρχαν

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα-μάνα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παππού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά ή κερά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παππού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά ή κερά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομα

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομα

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Οχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Οχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο ή μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία ή θειά

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο-Θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με το όνομα ή ανήψια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με το όνομα

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Το υστερότοκο τόλεγαν ψιμάκι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Προγόνια

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Μπραγά

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδο-κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδο-κουνιάδα

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Κουνιάδο

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Με το όνομα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Του παπππού και της γιαγιάς από τον πατέρα, και σε πολυμελείς οικογένειες από συγγενείς της νύφης

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Ελαιομάζεμα, περιβόλια, νερό, ζώα

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Ελαιομάζεμα

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τυροκόμηση

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Οργωμα-ξύλα

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 10 ετών. Στα αγόρια γεωργικές κτηνοτροφικές στα κορίστσια σπιτικές

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Ανάλογα με την ηλικία

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Γυναίκες και άντρες από 23-24 ετών. Δεν ήταν επιτρεπτό να είναι η γυναίκα μεγαλύτερη από τον άντρα αλλά καμμιά φορά συνέβαινε

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Και από το χωριό και από γειτονικά. Ασώματοι, Λευκόγεια, Μύρθιοι, Μαριού

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο πατρικό του γαμπρού ή της νύφης που αποτελούσε προίκα

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Οχι δε συνέβαινε

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Μετά το θάνατο του πατέρα ή μετά την αποκατάστασή τους

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Ο μεγαλύτερος γιος ή ο μικρότερος

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Σε περιπτώσεις που δεν προτιμούσαν τη νύφη χωριανοί γαμπροί

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Συνήθως όχι εκτός για οικογενειακούς ή άλλους λόγους

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Όποιο ήθελε ο γαμπρός

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Κανονικά ότι αναλογούσε στη νύφη

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Οχι. Τα παιδιά έπαιρναν το επώνυμο του σώγαμπρου

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Από πρώτα ξαδέλφια. Όχι δεν υπήρξε

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Αρχικά ναι. Προ τετελεσμένων γεγονότων όχι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Όχι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Ελάχιστες-ασυμφωνία χαρακτήρων

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο κουμπάρος το πρώτο, τα άλλα φίλοι του γαμπρού. Όχι

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Προτιμούσαν πλούσιο και κάπως κοινωνικά ανώτερό τους

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Απαγορευόταν

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Όχι

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Από εκτίμηση, φιλία, αγάπη, συμφωνία χαρακτήρων

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Αλληλοβοήθεια-αλληλοϋποστήριξη

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Άνδρες μεταξύ τους γυναίκα με γυναίκα

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Πολύ παλιά όχι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Με προικοσύμφωνα

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Συμβολαιογράφοι και γονείς

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Την περιουσία που της αναλογούσε. Χρήματα όχι

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Σε ελάχιστες περιπτώσεις

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Στο χωριό

Χωράφια;

Ότι της αναλογούσε

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

1 πρόβατο στην κόρη

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Έπαιρναν όλα τα ίδια

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Όχι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Μόνο σε περιπτώσεις θανάτου

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Ναι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Η μισή στον άνδρα ή ανάλογα τη συμφωνία

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Δεν τα ζητούσε

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Μετά την αποκατάσταση όλων ή το θάνατο του πατέρα

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Ολα ίσα μερίδια

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Το ίδιο

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Συνήθως προφορικά ή γραπτά

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Συνήθως στα παιδιά

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Ανάλογα τον αριθμό των παιδιών

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Τα αδέλφια του αποθανόντος αν δεν είχε τα πρώτα ξαδέλφια

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε να κληρονομήσει ένα μερίδιο, το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Αν δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Αδελφών ή άλλων συγγενών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Κληρονομούσε όλη την περιουσία

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/