Αμμοχώριο

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Αμμοχώριο

Περισσότερα...

Αριθμός

1459

Κοινότητα

Αμμοχωρίου

Επαρχία

Φλωρίνης

Νομός

Φλώρινας

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Πεσόσνιτσα

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Από Πόντιους και Σλαυόφωνους γηγενείς

Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;

80 οικογένειες Ποντίων και 300 γηγενών

Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);

ΝΑΙ

Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;

Την Ποντιακήν και την Σλαυόφωνην

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Αγ.Αθανάσιος->1820 Αγ.Γεώργιος->1980 Αγ.Νικόλαος->1960

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Στην Κοινότητα

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ενα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

1903

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Με Γεωργία σιτάρια-Καλαμπόκι Μποστανική-Μπακσέδες

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτάρι-Καλαμπόκι-Μποστανική-Πιπεριές Ντομάτες και Καπνά

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Σιτάρι-Καλαμπόκι για αυτοκατανάλωση Καπνά Μποστανική διά Εμπόριο

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Τα ίδια χωρίς τον καπνό(?) και προσετέθι(?) η καλλιέργεια Πατάτες

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Κεφαλοχώρι

Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;

Όχι

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Από 100

Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;

Πάνω από 100 οικογένεια

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

50 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

1920

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Οχι

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Όχι

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Όχι

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Όχι

Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;

Όχι

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Την δεκάτη σε καπνό(?) που πέρνανε(?) δημοπρασία τα γεωργικά προϊόντα

Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;

Οχι

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

ΝΑΙ

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Από 18 ετών μέχρι 60 Γυναίκες ελάχιστες φορές συμμετείχαν

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Με απόφαση του Κοιν.Συμβουλίου

Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;

Τρύγος. Θέρος συλλογή καπνού

Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);

Χτίσιμο σπιτιού

Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;

Ναι στο (ακατανόητο) των προικών της νύφης

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Μπαμπά και Μαμά

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παπού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παπού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;

Με το όνομα

Πώς τις αδελφές του;

Με το όνομα

Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;

Οχι

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Οχι

Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Θείο

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Θεία

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Θείο-θεία

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Με τα ονόματά τους

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;

Με τα ονόματα

Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;

Πρωτόπαιδο και στερνοπαίδι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Παραπαίδι

Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;

Δίδυμα

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμοπέρα(?)

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Με το όνομα

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδους

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρέ και παιδί μου

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρέ και παιδί μου

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρέ

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα και Άνδρα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Το πρώτο παιδί το όνομα του Πατέρα-Παπού το κορίτσι το όνομα τη Γιαγιά του Γαμπρού βάζανε και το όνομα του συμπεθερου ο νονός όποιο ήθελε

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Οι γυναίκες πήγαιναν σε όλες τις δουλειές ανεξαιρέτως

Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;

Ολες

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Τάϊσμα-Πότισμα άρμεγμα

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Τα οργώματα-ξύλευση

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Από 14 χρονών, φύλαγαν τα ζώα των(?) καθαριότητα του σπιτιού

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Με την σειρά και κατά ηλικία

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

18 χρονών μέχρι 20 αγόρια και κορίτσια

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Και από το ίδιο χωριό αλλά και από άλλο καλό χωριό με όνομα καλό

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Στο ατρικό τυο πατέρα(?)

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Ναι στο πατρικό όλοι μαζύ, (ακατανόητο) ζούσαν μαζύ και τρώγανε μαζύ

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Ναι

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Μόνο όταν πέθαινε ο πατέρα

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Ο μικρότερος υιός

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Οταν δεν είχε αγόρι

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Οχι διότι εθεωρείτο υποτιμητικό

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Σώγαμπρο(?) έπαιρναν στη(?) μικρότερη

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Ο σώγαμπρος πήγαινε (ακατανόητο)

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Πάντα το πατρικό του κρατούσε σε ωρισμένες(?) φορές έπαιρνε το επώνυμο του πεθερού του

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Μέχρι 3 και 4 εξαδέλφια

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Ναι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Ναι

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Πολύ σπάνια μόνο δια λόγους ηθικής(?)

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο πρώτος κουμπάρος όλα τα παιδιά

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Έναν γνωστό φίλο και καλόν(?) άνθρωπο

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Όχι

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Μπορούσαν

Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Όταν τα βάφτιζε ο ίδιος νονός σε μια κλυμβήθρα και ποτέ δεν παντρεύονταν μεταξύ τους

Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;

Δεν μπορούσαν να παντρευτούν

Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;

Μικτά(?)

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Προφορικά

Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;

Όχι

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Δεν υπήρξαν(?)

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Και χωράφια

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Που; Στο χωριό; Σε κάποια γειτονική πόλη;

Όχι

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Όχι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Αναλόγως τι δύναμη είχε

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Πάντα στο αγόρι

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Όχι

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Όχι

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Την παίρνανε πίσω οι γονείς της

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Ναι αγόραζαν τη νύφη με χρυσά(?)

Ποιος ακριβώς έδινε; Ο γαμπρός ή ο πατέρας του;

Ο πατέρας πλήρωνε

Πότε έδιναν την προσφορά; Πρίν απο το γάμο ή κατά τη στιγμή του γάμου;

Πάνω στον Γάμο

Ποιοι μοιράζονταν την προσφορά;

Ο πεθερός

Αν μια γυναίκα πέθαινε χωρίς να προλάβει να αποκτήσει παιδιά, μπορούσε ο γαμπρός να ζητήσει πίσω ο,τι είχε δώσει;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Με λόγο ύστερα από τον θάνατο και των δύο γονιών

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Την ίδια μοιράζατα(?)

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Στα κορίτσια δεν δίδονται

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Με λόγον

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Όχι

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Στα παιδιά όχι στην Γυνή(?)

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Τα αδέλφια του

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Μπορούσε

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Εάν(?) δεν είχε καθόλου παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Αδελφών

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Κανονικά όλα

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/