Σάρτη

Ενότητα:

Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών

Όνομα χωριού

Σάρτη

Περισσότερα...

Αριθμός

1510

Κοινότητα

Σάρτη

Επαρχία

Χαλκιδικής

Νομός

Χαλκιδικής

Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);

Αφησιά: υπάρχει ομώνυμο χωριό στη Μ. Ασία από όπου εκπατρίστηκαν οι σημερινοί κάτοικοι

Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;

Κατοικείται από πρόσφυγες της περιοδής Μαρμαρά (Πριγκιπόνησα)

Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;

Υπάρχουν στην γύρω περιοχή 3 εκκλησίες. Η παλαιότερη από το 1907. Οι άλλες ανοικοδομήθηκαν.

Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;

Ήταν καλογερικές

Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;

Ένα

Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;

Σχολικό έτος 1925-26

Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;

Γεωργικές εργασίες. Καλλιέργεια μεταξοσκώληκος. Κτηνοτροφία αιγών, προβάτων, αγελάδων και αλιεία.

Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;

Σιτάρι, αμπέλια, μπουστάνια

Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;

Όλα για αυτοκατανάλωση

Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;

Γίνονται οι ίδιες καλλιέργειες σε περιορισμένη έκταση

Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;

Ήταν βακούφι

Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;

Από την αρχή δόθηκαν στους πρόσφυγες με απαλλοτρίωση

Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;

Ο κάθε κλήρος είχε μόνο 8 στρέμματα

Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;

2 στρέμματα

Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;

Ναι

Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;

Το έτος 1952

Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;

Υπήρχαν δύο τσελιγκάτα. Ναι αλλά όχι των ίδιων.

Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;

Και με την αλιεία

Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;

Υπήρχε βιοτεχνία κατασκευής ταπήτων

Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;

Ναι, υπάρχει ταπητουργική σχολή του Οργανισμού Πρόνοιας. Οι γυναίκες μετά την εκμάθηση της τέχνης εργάζονται με αργαλειούς ταπήτων στο σπίτι.

Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;

Πλήρωναν τα δέκατα επί όλων των παραγωγών. Περίπου 3 ή 4%.

Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;

Ναι προσέφεραν εργασία την λεγόμενη "προσωπική εργασία"

Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;

Όλοι οι άνδρες από 20 μέχρι 60 χρονών

Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;

Πλήρωνε στην κοινότητα

Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);

Πατέρας, μητέρα, παιδιά και μερικές φορές παπούς, γιαγιά

Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;

Πατέρα - μητέρα ή νενέ

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;

Παπού

Πώς τη μητέρα του πατέρα του;

Γιαγιά

Πως τον πατέρα της μητέρας του;

Παπού

Πώς τη μητέρα της μητέρας του;

Γιαγιά

Για τη μεγαλύτερη αδελφή;

Θατέρα

Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;

Μπάρμπα

Πώς την αδελφή του πατέρα του;

Άμια

Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;

Μπάρμπα - Άμια

Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;

Ανήψι

Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;

Μιλαδέρφια

Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;

Συμπεθέρους

Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;

Πατέρα

Πώς την πεθερά της;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;

Κουνιάδια

Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;

Πατέρα

Πώς την πεθερά του;

Μητέρα

Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;

Κουνιάδια

Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;

Γαμπρός

Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;

Γαμπρός

Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;

Γαμπρός

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;

Νύφη

Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;

Γυναίκα - άντρα

Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;

Στα πρώτα παιδιά αγόρι, κορίτσι έδιναν το όνομα του παπού ή της γιαγιάς από τον πατέρα. Όταν υπήρχαν πολλά παιδιά στα τελευταία μπορούσε να διαλέξει ο νουνός.

Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ

Μόνο τις δουλειές του σπιτιού έκαναν οι γυναίκες

Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;

Στην μεταφορά του γάλατος, στο πήξιμο του τυριού

Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:

Αργαλειός για υφαντά για σπιτική χρήση

Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;

Όλες οι γεωργικές, κτηνοτροφικές και αλλιευτικές

Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;

Τα αγόρια βοηθούσαν αμέσως μετά το τέλος της μαθητικής ζωής στο Δημοτικό

Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;

Παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους

Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;

Για τις γυναίκες περίπου τα 18 και για τους άνδρες τα 25. Συνήθως η γυναίκα έπρεπε να είναι μικρότερη από τον άντρα.

Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;

Από τον ίδιο χωριό ή από άλλο προσφυγικό πχ Μαρμαράς, Πυργαδίκια, Ουρανούπολη, Αμουλιανή

Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;

Εάν υπήρχε ευχέρεια σε ξεχωριστό σπίτι

Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;

Όχι

Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;

Όσο ζούσε ο πατέρας έμεινε αδιαίρετη. Πολλές φορές όμως ο πατέρας την μοίραζε στα παιδιά εκ των προτέρων.

Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;

Χώριζαν μόλις παντρεύονταν

Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;

Όποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς

Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;

Όταν είχαν κορίτσια

Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;

Πολλές φορές ναι

Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;

Τον άνδρα όποιος κόρης ήθελε

Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;

Ναι, θα τον έγραφε αλλά συνήθως στην διαθήκη του

Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;

Διατηρούσαν το επώνυμό τους

Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;

Ναι και ήταν ξαδέλφια από μητέρα

Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;

Υπήρχε κώλυμα αλλά όμως έγιναν τέτοιοι γάμοι

Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;

Το κοινό επώνυμο δεν εμπόδιζε στο γάμο

Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;

Δεν υπήρχαν τότε διαζύγια

Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;

Ο νονός του γαμπρού

Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;

Ο νονός που στεφάνωσε βαφτίζει το πρώτο και πολλές φορές και τα υπόλοιπα

Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;

Αυτό συνέβαινε

Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;

Εθιμικά δεν ήταν επιτρεπτό όμως σε ορισμένες περιπτώσεις συνέβησαν τέτοιοι γάμοι

Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;

Δεν συνέβη κάτι τέτοιο

Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;

Ναι υπήρχε

Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;

Και προφορικά και με προικοσύμφωνο

Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;

Πρόεδρος κοινοτήτων, Αστυνόμος και Ειρηνοδίκης αν υπήρχε

Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;

Δίνονταν χτήματα και χρήματα

Σπίτι; Επιπλωμένο;

Όχι

Χωράφια;

Ναι

Δέντρα; ζωα; καϊκια;

Ναι

Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;

Δεν έπαιρναν την ίδια προίκα

Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;

Όχι

Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;

Η περιουσία άνδρα - γυναίκας ήταν κοινή

Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;

Βοηθούσαν και οι αδελφοί στην προίκα της αδελφής

Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;

Κληρονομικό μερίδιο είχε και η γυναίκα

Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;

Επιστρέφονταν πίσω στην πατρική της οικογένειας, εκτός κι αν με διαθήκη της αποφάσιζε διαφορετικά

Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;

Όχι

Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ

Ένα μέρος της περιουσίας δίνονταν στα αγόρια αμέσως μόλις παντρεύονταν

Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;

Όλα κληρονομούσαν την ίδια περιουσία

Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;

Έπερναν τα κορίτσια την ίδια ακίνητη περιουσία με τα αγόρια. Πολλές φορές έπερναν επιπλέον και χρήματα.

Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;

Και προφορικά και με διαθήκη

Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;

Με λαχνό γινόταν εφόσον η περιουσία μοιράζονταν μετά το θάνατο των γονιών

Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;

Το μισό της περιουσίας έπαιρνε η γυναίκα εκτός κι αν με διαθήκη οριζόταν διαφορετικά

Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;

Μόνο η σύζυγος

Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;

Μόνο οι κόρες του

Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;

Ναι αλλά εφόσον ζούσε ο αδελφός του αδελφού (πατέρας του παιδιού) κληρονομούσε αυτός

Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;

Μόνο αν δεν είχε παιδιά

Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;

Πλησιέστερον συγγενή

Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;

Όλη την ακίνητη περιουσία

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/