Σπηλία Χανίων
Ενότητα:
Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών
Όνομα χωριού
Σπηλία Χανίων
Περισσότερα...
Αριθμός
1548
Κοινότητα
Σπηλιάς
Επαρχία
Κισσάμου
Νομός
Χανίων
Ποιό είναι το παλαιότερο όνομα του χωριού (αν υπάρχει);
Πάντα ονομάζετο σπηλία, από ένα μεγάλο σπήλαιο που υπάρχει στην κορυφή του χωριού.
Μήπως το χωριό κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες (πχ.χ Ποντίους, Μικρασιάτες ή άλλους - ποιούς; ) ή Σαρακατσάνους, Αρβανίτε, Πομάκους ή άλλες ομάδες;
Κυρίως αυτόχθονες, παλαιότερα ζούσαν και Τούρκοι.
Αν όχι, υπάρχουν μήπως οικογένειες που ανήκουν σε κάποια ή σε κάποιες από τις παραπάνω ομάδες; Πόσες περίπου;
Δύο - τρείς οικογένειες προσφύγων από τη Μικρά Ασία.
Οι ομάδες αυτές κατοικούσαν, παλαιότερα, σε ιδιαίτερους οικισμούς (μαχαλάδες);
Όχι
Ποιές διαλέκτους μιλούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού;
Παλαιά Κρητική διάλεκτο.
Πόσες εκκλησίες υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό; Μήοως ξέρετε πότε είχε χτιστεί η πρώτη;
Πέντε. Παλαιότερη είναι η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (εορτάζει το 15 Αύγουστο). Κτίστηκε το 1200 π.χ. (περίπου) Σήμερα υπάρχουν επίσης οι εκκλησίες του Αρχαγγέλλου και της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας την οποία κατασκευάσαν τσιριγώτες τεχνίτες.
Σε ποιούς ανήκαν; Μήπως ήταν οικογενειακές;
Κοινοτικές
Πόσα νεκροταφεία υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό;
Δύο, γιατί υπήρχαν δύο ενορίες.
Πότε για πρώτη φορά λειτούργησε σχολείο στο χωριό;
Περί τα 1850 όπως υπολογίζει.
Ποιές ήταν οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων γύρω στα 1940;
Ελαιοκομία, αμπελουργία (περιλαμβάνεται και η καλλιέργεια της σουλτανίνας) η καλλιέργεια των μουριών για μεταξοσκωληκοτροφία επίσης η καλλιέργεια οπωροφόρων δέντρων και ολίγων δημητριακών.
Αν υπήρχε γεωργία, ποια κυρίως προϊόντα καλλιεργούντο;
Η ελιά (για λάδι), η άμπελος (για κρασί) και η μουριά.
Ποιά από τα γεωργικά προϊόντα προορίζονταν για αυτοκατανάλωση και ποιά για το εμπόριο;
Όλα για αυτοκατανάλωση. Στο εμπόριο πήγαιναν κυρίως το λάδι και το κράσι. Στο εμπόριο έστελναν επίσης τα κουκούλια των μεταξοσκωλήκων.
Σήμερα ποιά προϊόντα καλλιεργούνται στην περιοχή; Εξακολουθούν οι παλιές καλλιέργειες; Αν υπάρχουν νέες, από πότε περίπου έχουν αρχίσει;
Εξακολουθεί η καλλιέργεια της ελίας και της αμπέλου. Μέτα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο επεκτάθη η καλλιέργεια των περιβολιών με φρούτα, κυρίως πορτοκάλια και λεμόνια (τα λεμόνια όμως τελευταία περιορίστηκαν λόγω ασθενείας που έπεσε στα δέντρα).
Παλαιότερα το χωριό ήταν τσιφλίκι, βακούφι ή κεφαλοχώρι;
Όχι υπήρχαν όμως δύο μετόχια. Το ένα είναι της ιεράς μονής Γωνιάς που παραμένει και το διαχερίζεται ο οργανισμός μοναστηριακή περιουσία. Μετά από αυτό ανελάμβανε τα υπόλοιπα ο χωροφύλακας. Το πόσο θα πλήρωνε κάποιος εξαρτάτο και από την οικονομική κατάσταση.
Αν ήταν τσιφλίκι ή βακούφι ποιές οικονομικές υποχρεώσεις (δοσίματα) είχαν οι καλλιεργητές προς τους γαιοκτήμονες (τσιφλικούχους) ή τα μοναστήρια;
Στα κτήματα των μονών αυτών όπως και σήμερα, δούλευαν μισθώτες που εμίσθωναν τα χωράφια και έπρεπε να πληρώσουν μέρος του καρπού σε είδος. Υπήρχαν όμως και εργάτες που δούλευαν ημεροκάματο.
Υπήρξαν μήπως ποτέ τα χτήματα της περιοχής εθνικές γαϊες;
Όχι
Απο πόσα στρέμματα και πάνω ένας κλήρος εθεωρείτο μεγάλος;
50 και πάνω
Πόσοι απο τους κατοίκους του χωριού είχαν τέτοιους μεγάλους κλήρους;
Δύο τρείς οικογένειες
Σήμερα ποιο είναι το μέγεθος ενός μέσου γεωργικού κλήρου;
15 - 30 στρέμματα
Υπήρχε στο χωριό κτηνοτροφία;
Λίγο ποιμενική κτηνοτροφία.
Πότε άρχισε να υπάρχει οικόσιτη κτηνοτροφία στο χωριό;
Πάντα υπήρχε η οικόσιτη
Υπήρχαν τσελιγκάτα στην περιοχή; Πόσα; Εξακολουθούν να υπάρχουν;
Όχι
Μήπως οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την αλιεία;
Όχι
Μήπως παλαιότερα υπήρχαν στο χωριό οργανωμένες βιοτεχνίες; (εννοείται ως κύρια και συστηματική απασχόληση μιας μερίδας των κατοίκων του χωριού). Τί είδους βιοτεχνίες ήταν;
Υπήρχε συνεργείο που επεξεργάζοντο το κουκούλι. Σχεδόν όλο το χωριό το καλοκαίρι δούλευε για το κουκούλι. Είχε πολλές μουρίες εκεί που τώρα έχει περιβόλια.
Εξακολουθούν να λειτουργούν ή σταμάτησαν;
Αυτά σταμάτησαν αφ' ότου άρχισε η παραγωγή της τεχνητής μετάξης.
Μήπως οι παλαιότεροι θυμούνται ή γνωρίζουν στοιχεία σχετικά με προηγούμενη κοινοτική οργάνωση, τυχόν ύπαρξη κοινοτικών αρχόντων και κοινοτικών συμβουλίων;
Η σπήλια από το 1880 - 1910 ήταν έδρα δήμου (ένας δήμος αποτελείτο από 5 -6 χωριά). Μετά ιδρύθηκαν κοινότητες εξελέγοντο οι πάρεδροι, όπως ελέγοντο ένα είδος σημερινών με εκλογές στις οποίες ψήφιζαν μόνο οι άνδρες.
Ποιους φόρους πλήρωναν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού; Σε ποιούς τους πλήρωναν;
Επεβάλλετο φόρος δημοτικής ή δημόσιας που λεγόταν μουκάτας. Αυτός επεβάλλετο στα προϊόντα, υποχρέωση ήταν να δοθεί μέρος των προϊόντων σε είδος, κυρίως στα δημητριάκα, ή σε χρήμα, κυρίως για τα σταφύλια και το λάδι (εξαρτάτο από το αν μπορούσε να διατηρήθει το προϊόν). Με πλειοδοτικό διαγωνισμό έπαιρνε τη συγκέντρωση των φόρων κάποιος ενοικιαστής (μουκατάς, μουκατάδες) και μετά τους απέδιδε στο δημόσιο. Άλλοτε κέρδιζαν οι μουκατάδες από την ενοικίαση των φόρων, άλλοτε έχαναν. Συνήθως όμως κέρδιζαν.
Σε πόσες κοινωνικές τάξεις χωρίζονταν παλαιότερα οι κάτοικοι του χωριού και πως διακρίνονταν μεταξύ τους;
Οι πολύ ευκατάστατοι αποτελούσαν την ανώτερη τάξη. Ξεχώριζαν από το ότι φορούσαν πιο ακριβά ρούχα. Γενικά δεν υπάρχουν ειδικά διακριτικά στοιχεία εκτός από το ότι οι φτωχοί φοβούντο ή ντρέπονταν να πάνε στις συναναστροφές των ευκατάστατων.
Ηταν συνηθισμένο οι κάτοικοι του χωριού να προσφέρουν την εργασία τους χωρίς αμοιβή για την εκτέλεση έργων που τυχόν ήταν αναγκαία στην κοινότητα (π.χ. χτίσιμο σχολείου, εκκλησίας, κατασκευή δρόμου κ.α ;
Βέβαια. Η κοινότητα έβαζε ημερομίσθια ανάλογα με το έργο το οποίο ενεκρίνεις από την νομαρχία.
Η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική για όλους τους άνδρες; Απο ποιά ήλικία; Γυναίκες συμμετείχαν;
Η εκτέλεση της εργασίας ήταν υποχρεωτική. Εξερείτο ο οικογενειάρχης επειδή η εργασία ήταν κυρίως χειρωνακτική, υποχρέωση είχαν συνήθως οι άνδρες μόνο.
Αν κάποιος αρνιόταν να συμμετάσχει, τον τιμωρούσαν; Πως;
Το συμβούλιο έστελνε στην νομαρχία το ποσό και αυτή έβγαζε ένταλμα πληρωμής (η νομαρχία επικύρωνε την απόφαση του κοινοτικού συμβούλιου).
Ήταν η αλληλοβοήθεια συνηθισμένο φαινόμενο ανάμεσα στις οικογένειες της κοινότητας; Σε ποιες κυρίως εργασίες ίσχυε: στις πιο επείγουσες γεωργικές εργασίες όπως π.χ τρύγος, θέρος ή σε όλες ανεξαιρέτως τις γεωργικές εργασίες;
Ναι, στις επείγουσες περιπτώσεις π.χ. στον τρύγο, στη συλλογή ελαιοκάρπου στα κουκούλια.
Εκτός απο τις γεωργικές εργασίες σε ποιες άλλες περιπτώσεις ίσχυε η αλληλοβοήθεια (π.χ για το χτίσιμο των σπιτιών);
Καμιά φορά βοηθούσαν στο χτίσιμο των σπιτιών.
Μήπως η αλληλοβοήθεια ήταν περισσότερο αναπτυγμένη μεταξύ των γυναικών; Για ποιες κυρίως δουλειές;
Οι γυναίκες βοηθούσαν κυρίως στο μάζεμα των μουρόφυλλων αλλά και σε άλλες εργασίες στο ψήσιμο του ψωμίου, στον αργαλείο κλπ.
Πόσα μέλη αποτελούσαν συνήθως μιαν οικογένεια; Μπορείτε να τα ονοματίσετε (π.χ. ο πατέρας του άνδρα, ο αδελφός της γυναίκας κ.ο.κ.);
Το ζευγάρι με τα παιδιά, 5 - 10 άτομα. Καμιά φορά έμενα και οι γέροντες μαζί και από την αδελφοσύνη, αν κάποιος ξέμενε και δεν παντρευόταν
Πως προσφωνούσαν τα παιδιά τον πατέρα τους και πως τη μητέρα τους;
Πατέρα, μάνα
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον πατέρα του πατέρα του;
Παπού
Πώς τη μητέρα του πατέρα του;
Γιαγιά
Πως τον πατέρα της μητέρας του;
Παπού
Πώς τη μητέρα της μητέρας του;
Γιαγιά
Πώς προσφωνούσε ο παππούς τα εγγόνια του;
Με το όνομά τους ή το υποκοριστικό του ονόματος π.χ. Γιωργάκη
Πώς προσφωνούσε η γιαγιά τα εγγόνια της;
Με το όνομά τους ή με το υποκοριστικό του ονόματος.
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τους αδελφούς του;
Αδέλφι, συνήθως όμως με το βαπτιστικό του.
Πώς τις αδελφές του;
Με το βαπτιστικό τους
Υπήρχαν μήπως ιδιαίτεροι όροι για το μεγαλύτερο αδελφό;
Όχι
Για τη μεγαλύτερη αδελφή;
Όχι
Πώς προσφωνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια τα μικρότερα;
Με το βαπτιστικό τους
Πώς προσφωνούσε ένα παιδί τον αδελφό του πατέρα του;
Μπάρμπα, θείο
Πώς την αδελφή του πατέρα του;
Θειά και αν ήταν πολύ ηλικιωμένη γιαγιά.
Πώς τον αδελφό και πώς την αδελφή της μητέρας του;
Μπάρμπα (θείο), θεία, γιαγιά (σε μεγάλη ηλικία)
Πώς προσφωνούσαν οι θείοι τα ανήψια τους;
Ανηψιό ή με το βαπτιστικό
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς το αγόρι τους και πώς το κορίτσι τους;
Με το βαπτιστικό τους
Υπήρχαν ειδικά ονόματα για τα πρωτότοκα παιδιά; Για τα υστερότοκα;
Όχι
Πώς ονομάζοντν τα παιδιά απο άλλον πατέρα ή άλλη μητέρα;
Αλληλαδέλφια
Πώς ονομάζονταν τα δίδυμα;
Δίδυμα
Πώς προσφωνούσαν οι γονείς του γαμπρού τους γονείς της νύφης;
Συμπεθέρους
Πώς προσφωνούσε η νύφη τον πεθερό της;
Πατέρα
Πώς την πεθερά της;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή του άνδρα της;
Κουνιάδο,α και με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο γαμπρός τον πεθερό του;
Πατέρα
Πώς την πεθερά του;
Μητέρα
Πώς τον αδελφό και την αδελφή της γυναίκας του;
Κουνιάδο/α και με το όνομά τους
Πώς προσφωνούσε ο πεθερός το γαμπρό;
Με το βαπτιστικό του
Πώς προσφωνούσε το γαμπρό η πεθερά;
Με το βαπτιστικό του
Πώς προσφωνούσαν το γαμπρό τα αδέλφια της νύφης;
Με το βαπτιστικό του
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφοί του γαμπρού;
Με το βαπτιστικό
Πώς προσφωνούσαν τη νύφη οι αδελφές του γαμπρού;
Με το βαπτιστικό τους
Πώς προσφωνούσε ο σύζυγος τη σύζυγο και πώς αυτή τον άνδρα της;
Συνήθως με το βαπτιστικό τους όνομα προσθέτοντας ή το κυρά (π.χ. κυρά Μαρία) ή κυρ (Κυρ Γιώργη)
Πώς όριζαν τα βαφτιστικά ονόματα των παιδιών; (του παππού απο τον πατέρα;), ποιό στο πρώτο κορίτσι; Πώς διάλεγαν τα ονόματα των υπόλοιπων παιδιών της οικογένειας; Σε ποιες περιπτώσεις μπορούσε ο νονός να δώσει όποιο όνομα ήθελε ο ίδιος;
Προηγούντο τα ονόματα των γονέων του άνδρα. Καμιά φορά εναλλάξ όταν οι γονείς δεν είχαν απαραίτητο όνομα, μπορούσε ο νονός να δώσει το όνομα που ήθελε.
Μπορείτε να περιγράψετε σε γενικές γραμμές πώς μοιράζονταν οι δουλειές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες δηλαδή οι γυναίκες, εκτός απο τις δουλειές του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών, ποιές άλλες δουλειές έκαναν (π.χ κουβαλούσαν τα ξύλα, το νερ
Οι γυναίκες δούλευαν στο σπίτι. Βοηθούσαν όμως και σε άλλες δουλειές όπως το κουβάλημα των ξύλων, του νερού, στην φρόντιδα των ζώων. Οι άνδρες έκαναν τις βαρειές καλλιεργητικές δουλειές. Καμιά φορά τους βοηθούσαν και οι γυναίκες.
Ποιες απο τις αγροτικές δουλειές έκαναν οι γυναίκες;
Οι γυναίκες θέριζαν, μάζευαν ελιές, τρυγούσαν σταφύλια.
Ποιες απο τις δουλειές που είχαν σχέση με την κτηνοτροφία εκτελούσαν οι γυναίκες;
Άρμεγαν τα ζώα, τα έδεναν στο χωράφι, τα έφερναν στο σπίτι.
Αν στο χωριό υπήρχαν βιοτεχνίες περιγράψτε, αν είναι δυνατόν, ποια ήταν η συμμετοχή των γυναικών:
Η εκτροφή των μεταξοσκολήκων.
Ποιες θεωρούσαν αποκλειστικά ανδρικές δουλειές;
Όλες οι βαρειές αγροτικές, π.χ. όργωμα, σκάψιμο.
Τα παιδιά απο ποια ηλικία άρχιζαν να βοηθούν στις δουλειές; Ποιες δουλειές ανέθεταν στα αγόρια και ποιες στα κορίτσια;
Από μικρά τα έβαζαν να δουλέψουν. Ανάλογα φυσικά με το είδος της δουλειάς. Συνήθως τα παιδιά ακολουθούσαν το πρότυπο εργασίας των μεγάλων (ανδρών και γυναικών).
Ποιες ήταν οι συνήθειες του τόπου σχετικά με τους γάμους; Τα παιδιά μιας οικογένειεας παντρεύονταν ανάλογα με την ηλικία τους ή έπρεπε πρώτα να παντρευτούν όλα τα κορίτσια και έπειτα τα αγόρια της οικογένειας;
Συνήθως πρώτα έφευγαν τα κορίτσια με σειρά ηλικίας για να βοηθήθουν από τα αγόρια στην προίκα τους.
Ποια θεωρούσαν ως κανονική ηλικία γάμου για τις γυναίκες και ποια για τους άνδρες; Ήταν επιτρεπτό ή συνηθισμένο η γυναίκα να είναι μεγαλύτερη απο τον άνδρα;
Οι γυναίκες από 18 - 25. Οι άνδρες μετά το στράτο μέχρι και τα 35 για λόγους οικονομικούς καμιά φορά, η γυναίκα μπορούσε να ήταν μεγαλύτερη από τον άντρα, όχι όμως συνήθως.
Η συνήθεια ήταν ο γαμπρός και η νύφη να είναι απο το ίδιο χωριό; Αν όχι απο ποια χωριά διάλεγαν συνήθως τους γαμπρούς και απο ποια τις νύφες; Μπορείτε να τα ονοματίσετε;
Και από το ίδιο και από τα άλλα χωριά
Που εγκαθίστατο το νέο ζευγάρι μετά το γάμο; στο πατρικό του γαμπρού; στο πατρικό της νύφης; σε κάποιο καινούριο σπίτι; αποτελούσε το σπίτι αυτό προίκα της νύφης;
Στο πατρικό του γαμπρού. Πολλές φορές όμως ο γαμπρός έχτιζε δικό του.
Συνέβαινε μήπως όλα τα αγόρια μιας οικογένειας, όταν παντρεύονταν, να φέρνουν τις γυναίκες τους στο πατρικό τους; Τι γινόταν τότε; Ζούσαν όλοι μαζί, εργάζονταν, έτρωγαν μαζί, κοιμόνταν κάτω απο την ίδια στέγη;
Οι γονείς έμενα με ένα παιδί. Το κάθε αγόρι φρόντιζε να κάνει το δικό του σπιτικο.
Κρατούσαν τα αδέλφια την περιουσία αδιαίρετη;
Γενικά την κρατούσαν. Όταν δεν συμφωνούσαν, την μοίραζαν.
Πότε χώριζαν τα αδέλφια; Όταν πέθαινε ο πατέρας; Όταν γίνονται πολλοί και δεν τους χωρούσε πια το σπίτι; Ποιοι λόγοι μπορούσαν να επισπευσουν το χωρισμό των αδελφών;
Συνήθως την μοίραζαν μετά το θάνατο του πατέρα. Πολλές φορές και πριν με την συγκατάθεση του πατέρα.
Όταν όλα τα παιδιά άνοιγαν δικό τους σπιτικό, ποιος παρέμενε στο πατρικό μαζί με τους γονείς; Ο μεγαλύτερος γιος; Η μεγαλύτερη κόρη; Ο μικρότερος γιος; Η μικρότερη κόρη; Οποιο παιδί θα διάλεγαν οι γονείς;
Τίποτα το θετικό επ' αυτού. Συνήθως οι γονείς έμεναν εκ περιτροπής στα παιδιά τους.
Σε ποιες περιπτώσεις μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο;
Όταν είχε κορίτσια.
Πήγαιναν ποτέ σώγαμπροι άνθρωποι που διέθεταν οι ίδιοι περιουσία;
Συνήθως όχι, για λόγους οικονομικούς πήγαιναν σώγαμπροι.
Τι γινόταν στις περιπτώσεις που η οικογένεια είχε δύο ή τρια κορίτσια; Για ποιο έπαιρναν το σώγαμπρο; Για το μεγαλύτερο; Για το μικρότερο;
Συνήθως στο μικρότερο κορίτσι για λόγους ηθικούς, δηλαδή να μην υπάρχει γμαπρός στο σπίτι με ανύπανδρες κουνιάδες.
Αν μια οικογένεια έπαιρνε σώγαμπρο πώς μοιραζόταν η πατρική περιουσία; Ήταν μήπως υποχρεωμένος ο πεθερός να γράψει στο ΄πονομα του γαμπρού μέρος της περιουσίας του;
Όχι, έμενε στην κόρη του.
Τι γινόταν σ αυτές τις περιπτώσεις με τα επώνυμα; Μήπως έπαιρνε ο γαμπρός το επώνυμο του πεθερού; Τα παιδιά ποιανού το επώνυμο έπαιρναν; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα;
Όχι, κρατούσε το όνομά του. Έκτος και αν έκαναν ιδιαίτερη συμφωνία. Δεν θυμάται όμως τέτοιο περιστατικό. Τα παιδιά έπαιρναν το όνομα του πατέρα τους.
Πότε δυο άτομα δεν μπορούσαν, λόγω συγγένειας, να παντρευτούν μεταξύ τους; Υπήρξε ποτέ στο χωριό περίπτωση γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων; Αν ναι, ήταν εξαδέλφια απο πατέρα ή απο μητέρα;
Αν ήταν συγγενείς μέχρι δεύτερα εξαδέλφια, ιδίως όταν ήταν συγγενείς από άνδρες.
Για τα δεύτερα εξαδέλφια, αν ήθελαν να παντρευτούν, υπήρχε κώλυμα;
Ναι
Μήπως δύο άτομα δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν είχαν κοινό επώνυμο;
Όχι, δεν έπαιζε ρόλο το επώνυμο.
Υπήρξαν παλαιότερα στο χωριό περιπτώσεις διαζυγίων; Αν ναι για ποιους κυρίως λόγους;
Ναι λόγο ανικανότητας ή υπερβολική ελαττώματα τους ενός.
Ποιος συνήθως στεφάνωνε το ζευγάρι; Ο νονός του γαμπρού ή ο νονός της νύφς;
Συνήθως ο γαμπρός του νόνου.
Ποιος βάφτιζε το πρώτο και ποιοι τα υπόλοιπα παιδιά του ζευγαριού; Μήπως όλα τα παιδιά μιας οικογένειας είχαν τον ίδιο νονό;
Δεν υπήρχε υποχρέωση για τον κουμπάρο.
Στις περιπτώσεις που μια οικογένεια άλλαζε κουμπάρο ή ήθελε να βρει έναν καινούριο, προτιμούσαν να είναι κάποιος συγγενής ή φίλος ή κάποιος πλούσιος και κοινωνικά ανώτερος;
Καμιά φορά οικονομικά συμφέροντα τους εξανάγκαζαν να επεκτείνουν την φιλία με κουμπαριές.
Μεταξύ οικογενειών που συνδέονταν με κουμπαριά, επιτρεπόταν ή απαγορευόταν ο γάμος;
Μόνο μεταξύ νονού και αναδεκτή ή νονού και αδεκτού απαγορευόταν.
Δυο παιδιά που είχαν τον ίδιο νονό μπορούσαν ποτέ να παντρευτούν μεταξύ τους;
Κανονικά δεν μπορούσαν
Σε ποιες περιπτώσεις δυο άνθρωποι αποφάσιζαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Ανέφερε τον όρο αδελφοποιτός, δεν γνώριζε όμως πολλά για το τελετουργικό του εθίμου αυτού.
Ποιες ήταν τότε οι αμοιβαίες υποχρεώσεις τους;
Η οικονομική ή άλλη υποστήριξη π.χ. όταν ένας από τους δύο κινδύνευε ο άλλος προσέτρεχε σε βοήθεια.
Αδελφοποιτοί μπορούσαν να γίνουν μόνον οι άνδρες μεταξύ τους; Γυναίκα με γυναίκα ή γυναίκα με άνδρα μπορούσαν να γίνουν αδελφοποιτοί;
Μόνο άντρες
Υπήρχε παλαιότερα στο χωριό ο θεσμός της προίκας;
Ναι, λεγόταν ξεπρούκι.
Η προικοδοσία γινόταν προφορικά ή με προικοσύμφωνα; Πως ελέγοντο τα προικοσύμφωνα;
Συνήθως προφορικά, καμιά φορά όμως και επίσημα με προικοσύμφωνα
Μήπως εκτός απο τα προικοσύμφωνα γνωρίζετε να υπήρχε και κάποιο άλλο είδος γαμηλίων συμβολαίων;
Επι Τουρκοκρατίας πολύ παλιά υπήρχαν τα καπινοχάρτια που ήταν συμφωνία ενώσεως.
Ποιοι συνέτασσαν και ποιοι υπέγραφαν τα προικοσύμφωνα;
Τα περισσότερα προικοσύμφωνα ήταν ιδιωτικά. Τα έγραφε ένας εγγράμματος και τα υπέγραφαν οι γονείς. Οι προξενητάδες ήταν μάρτυρες για τα συμφωνηθέντα. Για αυτό υπέγραφαν και αυτοί.
Εκτός απο τα είδη οικοσυσκευής και το ρουχισμό τι άλλο έπαιρνε συνήθως ένα κορίτσι ως προίκα; -Χρήματα; Πόσα περίπου;
Χρήματα έπαιρναν αν δεν παραχωρούνταν στις κοπέλες κτήματα. 40 - 60.000 μέχρι 100.000 οι μεγάλες προίκες
Χωράφια;
Συνήθως χωράφια
Δέντρα; ζωα; καϊκια;
Δέντρα, ελαιόδενδρα και άλλα.
Όλα τα κορίτσια μιας οικογένειας έπαιρναν την ίδια προίκα; Μήπως κάποιο απο αυτά (λ.χ η πρωτότοκη) έπαιρνε κατ έθιμο μεγαλύτερο μερίδιο;
Συνήθως τα ίδια. Έπαιζε ρόλο και η ομορφιά. Η πιο όμορφη έπαιρνε λιγότερη προίκα και αντίστροφα.
Μήπως κάποιο απο τα κορίτσια της οικογένειας έπαιρνε προίκα ολόκληρη την πατρική περιουσία, ανεξάρτητας απο την ύπαρξη αλλων παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών;
Όχι
Μήπως η προίκα της μητέρας ( σπίτι, χρήματα ή άλλα αγαθα) μεταβιβαζόταν ως προίκα στις κόρες της; Στην περίπτωση αυτή, αν μια γυναίκα αποκτούσε μόνο γιους, σε ποιον μεταβιβαζόταν η προίκα της;
Όπως ταίριαζε στην περίπτωση. Δεν υπήρχε έθιμο να παίρνει ένα παιδί, αγόρι ή κορίτσι την προίκα της μάνας του
Εκτός απο τον πατέρα είχαν μήπως και οι αδελφοί υποχρέωση να συνεισφέρουν στην προίκιση των κοριτσιών της οικογένειας; Μήπως αυτό συνέβαινε μόνο στις περιπτώσεις θανάτου του πατέρα;
Βεβαίως είχαν ηθική υποχρέωση.
Μια γυναίκα που έπαιρνε προίκα, είχε δικαίωμα να ζητήσει και κληρονομικό μερίδιο;
Καμιά φορά. Τότε εγίνοντο προστριβές ανάμεσα στα αδέλφια. Έμπαιναν μεσολαβητές για να εκτιμήσουν τις περιουσίες και να κανονίσουν το θέμα ανάλογα.
Αν μια παντρεμένη γυναίκα πέθαινε άτεκνη, η προίκα της επιστρεφόταν στην οικογένειά της ή παρέμενε στον άνδρα της;
Παλαιά επεστρέφετο στην οικογένειά της.
Μήπως στα μέρη σας υπήρχε η συνήθεια ο γαμπρός να δίνει ζώα ή αλλά πράγματα στον πεθερό πρίν απο το γάμο; Πως λεγόταν η προσφορά αυτή;
Όχι
Πως γινόταν η μεταβίβαση της πατρικής περιουσίας στα αγόρια της οικογένειας; Πότε, με άλλα λόγια, τα αγόρια της οικογένειας έπαιρναν το μερίδιο που τους αναλογούσε; Κατά τη στιγμή του γάμου τους; Υστερα απο το θάνατο του πατέρα; Ύστερα απο το θάνατο και τ
Συνήθως μετά τον θάνατο του πατέρα. Ανάλογα όμως και με την περίσταση.
Ολα τα αγόρια της οικογένειας κληρονομούσαν ίσα μερίδια ή μήπως κάποιο απο αυτά, π.χ ο πρωτότοκος ή ο υστερότοκος κληρονομούσε μεγαλύτερο μερίδιο της πατρικής περιουσίας;
Κανονικά ίσα μερίδια έπαιρναν.
Το μερίδιο που έπαιρναν τα κορίτσια της οικογένειας (είτε ως προίκα είτε ως κληρονομική μερίδα) ήταν ίσο, μικρότερο ή μεγαλύτερο απο το μερίδιο που έπαιρναν τα αγόρια;
Γενικά ίσο. Τα κορίτσια όμως μπορούσαν να πάρουν μεγαλύτερο μερίδιο.
Η μεταβίβαση της περιουσίας γινόταν συνήθως προφορικά ή με διαθήκη;
Συνήθως προφορικά.
Μήπως το μοίρασμα της κληρονομιάς γινόταν με λαχνό; Σε ποιες περιπτώσεις ίσχυε αυτός ο τρόπς και μεταξύ ποιων συγγενών γινόταν το μοίρασμα;
Όταν δεν συμφωνούσαν απόλυτα προσέφευγαν στον κλήρο.
Αν πέθαινε πρώτα ο σύζυγος, τι μερίδιο της περιουσίας αναλογούσε στη γυναίκα, στην περίπτωση που υπήρχαν παιδιά απο το γάμο;
Μπορεί να είχε τη δική της περιουσία. Γενικά όμως η περιουσία του πατέρα ανήκε στα παδιιά που είχε όμως υποχρέωση να την συντηρού μέχρι θανάτου.
Αν δεν υπήρχαν παιδιά, εκτός απο τη γυναίκα, ποιοι άλλοι είχαν κληρονομικά δικαιώματα και σε ποιες περιπτώσεις;
Οι γονείς και τα αδέλφια
Αν κάποιος αποκτούσε μόνο κόρες, όταν πέθαινε τον κληρονομούσαν οι κόρες του ή οι αδελφοί του;
Οι κόρες του
Ένα παιδί μπορούσε να κληρονομήσει τον αδελφό του πατέρα του, στην περίπτωση που αυτός δεν είχε παιδιά; Συνέβαινε το ίδιο και με τον αδελφό της μητέρας του;
Τα παιδιά των αδελφών του πεθαμένου ανεξάρτητα από το φύλο.
Σε ποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να υιοθετήσει ένα παιδί; Αν δεν είχε καθόλου πιαδιά ή αν είχε μόνο κορίτσια;
Δεν υπήρχε εμπόδιο ως προς την απόφαση
Ποια παιδιά προτιμούσαν σ αυτές τις περιπτώσεις; Παιδιά αδελφών; Μακρινών συγγενών; ορφανά;
Παιδιά συγγενών ή φτωχά
Τι κληρονομικά δικαιώματα είχε ένα υιοθετημένο παιδί;
Το νομίμως υιοθετημένο είχε ότι και το κανονικό.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA