ἀνασκελώνω
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀνασκελώνω
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ρήμα
Τυπολογία
ἀνασκελώνω σύνηθ. ἀνακελώνω Ποντ. (Κερασ. Κοτύωρ. Τραπ. Χαλδ.) ἀναστελώνω Πελοπν.(Κορινθ. Μάν Τρίκκ.) ἀναελώνω Εὔβ. (Κύμ.) ἀνασκιλώνου βόρ. ἰδιώμ. ἀνασ᾽λώνου Θεσσ. (Ζαγορ) ἀνεσκελώνω Νάξ. (Ἀπύρανθ.) ἀνισκιλώνου Ἴμβρ. ἀναστζεούου Τσακων. ᾽νασκελών-νω Σύμ.
Ετυμολογία
Τὸ μεσν ἀνασκελώνω.
Σημασιολογία
1) Ρίπτω, βάλλω τινὰ ὕπτιον σύνηθ. καὶ Πόντ. (Κερασ. Κοτύωρ. Τραπ. Χαλδ.): Τοῦ ’δωσα μιˬά σπρωξεˬὰ καὶ τὸν ἀνασκέλωσα σύνηθ. Τὴν ἀνασκελώνουν (ἐπὶ γυναικὸς ὑπόπτου ἠθικῆς) Εὔβ. (Στρόπον.) Τὸν ἀνασκέλωσα τὸ λύκο χάμου Μαζαίικ. Ἀνασκέλουσ᾽ τοὺ πρόβατου γιˬὰ νὰ τοὺ κουρέψ’ς Αἰτωλ. Ἀνασκελώθη κάτ’ ἀπὸ τὴν ἐλα͜ιά Μάν. Ἔμεινε ἀνασκελωμένος ᾿ς τὸ κρεββάτι μὲ τὰ μάτιˬα ὀρθάνοιχτα καὶ ἀκίνητα ΑΚαρκαβίτσ. ᾿Αρχαιολόγ. 128. ‖ Αἴνιγμ. Ἀνασκελώνετ᾿ ἡ Φατμὰ καὶ κάθετ’ ὁ Μεμέτης (ὁ τρίπους τῆς πυρᾶς καὶ ὁ λέβης. Τὸ Φατμὰ καὶ Μεμέτης κύρια ὀν. Τουρκ.) Χηλ. Συνών. ἀνασκελιˬάζω 1, ἀνασκελίζω (Ι) Ι. Καὶ ἀμτβ. πίπτω ὕπτιος Εὔβ. (Κύμ) Σύμ. : Αἴνιγμ. ᾿Αναελώνει ὁ μαλλιˬαρός, καθίζει ὁ μαυρογένεις (ἡ πυροστιά καὶ ἡ χύτρα) Κύμ. Ἡ σημ. καὶ μεσν. Πβ. Μαχαιρ. 1,600 (ἔκδ. RDawkins) «ἀπ-πήδησεν καὶ ἀνασχέλωσεν καὶ ἀγκάλιζεν τὰς ρίζας τῶν δένδρων». Συνών. ἀνακολώνομαι (ἰδ. ἀνακολώνω Α4β), ἀνάσκελαρίζω, ἀνασκελίζω (Ι). 2) ᾿Αναστρέφω, ἀντιστρέφω, ἐπὶ πραγμάτων Ἤπ. Πελοπν. (Λεντεκ.) Πόντ. (Κερασ.) Στερελλ. (Αἰτωλ.): Ἀνασκέλουσι τοὺ πιˬάττου γιˬὰ νὰ βά’ φαεῖ μέσα Αἰτωλ. Μὴν ἀνισκιλώ’ς οὕλα τ᾽ ἀγγε͜ιὰ Ἤπ. Βάρισα μί τοὺ τσικούρ’ κι᾽ τούν ἀνασκέλουσα τοὺ δέντρου Αἰτωλ. Ἀνασκιλώθ’κι τοὺ τσ᾿κάλ᾽ αὐτόθ. Ηὕρ’ ἀνασκιλουμένου τοὺ τραπἐζ' αὐτόθ. Ἀνασκιλουμέ’ ἡ σ᾽διρουστιˬὰ δὲν εἴνι καλὸ (πρόληψις) αὐτόθ. Συνών. ἀνακατωγυρίζω, ἀνακολώνω 1 3, *ἀνακουκουλλιˬάζω, ἀνακουκουλλώνω, ἀναποδογυρίζω 1 3) ᾿Εξογκώνομαι, κυρτοῦμαι πρὸς τὰ ἐμπρός, ἐπὶ ἀνθρώπου ἢ τοίχου ἑτοιμορρόπου Νάξ. (᾿Απύρανθ.) Συνων. ἀνασκελίζω (Ι) 2.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA