Ξεφύλλισμα pdfγιˬατρολογῶ
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
γιˬατρολογῶ
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ρήμα
Τυπολογία
γιˬατρολογῶ πολλαχ. γιˬατρολογάω σύνηθ. γιˬατρολογάου Πελοπν. (Γαργαλ. κ.ἀ.) γιˬατρουλουγάου βόρ ἰδιώμ. γιˬατρολοῶ Ἤπ. Πελοπν. (Μανιάκ.) Μέσ. γιˬατρουλουγε͜ιέμι Θρᾴκ. (Αἶν.) γιˬατρολογε͜ιῶμαι Κεφαλλ. γιˬατρολοοῦμαι Θήρ. κ.ἀ. γιˬατρολουε͜ιῶμι Εὔβ. (Ἄκρ.)
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ ἀρχ. ἰατρολογῶ.
Σημασιολογία
Ὑποβάλλω ἀσθενῆ εἰς θεραπείαν, θεραπεύω διὰ πρακτικῶν κυρίως μέσων, ἀλλὰ καὶ δι’ ἐπιστημονικῶν σύνηθ.: Τὸν γιˬατρολογᾶνε πολλοί, μὰ δὲ λέει νὰ γίνῃ καλὰ πολλαχ. Ἀρρώστησι κὶ τοὺν γιˬατρουλουγάει ἡ μάννα τ’ βόρ. ἰδιώμ. Ἀρρώστησε ὁ Γιάννης καὶ τὸν γιˬατρολογᾶνε μὲ μοντολοΐσματα (= μὲ μαγικὰς ἐπῳδὰς) Πελοπν. (Λακεδ.) Ἔ’ ἕνα βγαλτὸ κὶ τοὺ γιˬατρουλουγάει μὶ μπλάστριˬα κὶ καταπλάσματα, μὶ κιρα’φὲς (βγαλτὸ = δοθιὴν) Εὔβ. (Στρόπον.) Κρατήσανε κιˬ ἄλε͜ιωτο καμπόσο γουρνοβασιλικὸ καὶ τὸ σιγουρέψανε γιˬὰ γιˬατρικό, τὶ γιˬατρολογάει τὰ πονίδιˬα (γουρνοβασιλικὸς = τὸ περιτόναιον τοῦ χοίρου, σιγουρεύω = φυλάσσω) Κ. Μαρίν εἰς Ν. Ἑστ. 2,258. Η ᾌσμ. Δὲν τό ’ξερα, λεβέντη μου, πώς ’θελε νὰ πεθάνῃς, νὰ πάρω δίπλα τὰ βουνά, τὰ φίδια νὰ ρωτήσω κ᾽ ἴσως μοῦ δίναν φάρμακα, νὰ σὲ γιˬατρολογήσω (μοιρολ.) Πελοπν. (Γορτυν.) Πές μας, πές μας, Γιˬαννάκαινα, πῶς πάει ἠ λαβωματιˬά σου, νὰ ποίου νὰ φέρω τὸ γιˬατρό, νὰ σὲ γιˬατρολογήσω Πελοπν. (Μανιάκ.) Στέλνουν γιˬατροὺς καὶ γιˬατρικά, νὰν τὸ γιˬατρολογήσουν Πελοπν. (Στεμν.) Πῶς πάνουν, φῶς μου, οἱ πόνοι σου, πῶς πάνου οἱ πληγές σου, γιˬὰ νὰ σοῦ φέρω τὸ γιˬατρό, νὰ σὲ γιˬατρολοήσῃ; Ἤπ. Κ ’ ἡ περδικούλα τοῦ βουνοῦ σὰν νά ’ταν ἅγιˬα λείψανα τὰ δάχτυλα τοῦ Φωτεινοῦ, πού ᾽χε γιˬατρολογήσῃ Α. Βαλαωρ., Ἔργα, 3,366. Τὰ δυˬὸ τὰ σταυραδέρφιˬα του τόνε γιˬατρολογοῦσαν μὲ ρίζες, μ’ ἀγριˬοβότανα, μὲ σταυρωμούς, μὲ ξόρκια Κ. Κρυστάλλ, Ἔργα, 2,46. Συνών. βλ. εἰς λ. γιˬατροκομῶ.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
