γινατώνω

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

γινατώνω

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ρήμα

Τυπολογία

γινατώνω, κοιν. ἰνατώνω Νάξ. (Ἀπύρανθ.) Πελοπν. (Βούρβουρ. Καλάβρυτ. Κλουτσινοχ. Κορινθ. Μαζαίικ. Σουδεν. κ.ἀ.) ἰνατώνου Ἤπ. (Ζαγόρ.) Θεσσ (Ἀνατολ.) Μακεδ. (Βελβ. κ.ἀ.) ναϊτώνω Πελοπν. (Ἀνδρίτσ.) νεατώνω Πελοπν. (Καρδαμ.) νιˬατώνω Πελοπν. (Ἀνδρίτσ. Κορινθ.) γινατώνω Εὔβ. (Ἁγία Ἄνν.) Ἤπ. (Κόνιτσ. Σούλ. Φροσύν.) ᾽νατώνου Ἤπ. (Ζαγόρ.) Θεσσ. (Δομοκ.) Μακεδ. (Λιμπίν.) Στερελλ (Ἀχυρ. Καλοσκοπ. Περίστ. Ὑπάτ.) δινατσώνω Χίος.

Ετυμολογία

Ἐκ τοῦ οὐσ. γινάτι, παρὰ τὸ ὁπ. καὶ ἰνάτι καὶ δινάτι.

Σημασιολογία

Ἐνεργ., ἐξοργίζω, κάμνω τινὰ να πεισμώσῃ Νάξ. (Ἀπύρανθ.) Πελοπν. (Βούρβουρ. Καλάβρυτ. Κλουτσινοχ. Κορινθ. Σουδεν. κ.ἀ.) Στερελλ. (Ἀχυρ. Καλοσκοπ. Περίστ. Ὑπάτ.) Χίος κ.ἀ.: Μὴν τὸ ἰνατώνῃς τὸ σκυλλί, θὰ σὲ φάῃ Κορινθ. Τί τὸν ἰνατώνεις τὸ γέρο; Καλάβρυτ. Γιˬατί τοὺ ’νατώ᾿ς τοὺ πιδί, μωρέ; Ἀχυρ. Μὲ ἰνάτωσε, καὶ δὲν ἤξερα τί τοῦ ἔλεγα Κορινθ. Ἐϊνάτωσές με τὴν ἄλλη βολά, καὶ ᾿ιˬὰ ’φτὸ δὲν ἐξαναπέρασα Ἀπύρανθ. Σ᾿ ’νάτουσα (ὠργίσθην ἐναντίον σου) Ὑπάτ. Καὶ ἀμτβ Εὔβ. (Ἁγία Ἄνν.) Ἤπ. (Ζαγόρ. Σούλ. Φροσύν.) Θεσσ. (Ἀνατολ. Δομοκ.) Μακεδ. (Λιμπίν. κ.ἀ..) Νάξ. (Ἀπὐρανθ.) Πελοπν. (Ἀνδρίτσ. Καλάβρυτ. Καρδαμ. Κορινθ. Μαζαίικ. κ.ἀ.) Στερελλ. (Ἀχυρ. Ὑπάτ.) Χίος κ.ἀ. Μί κα’ς νὰ ’νατώνου, κὶ δὲ θὰ πᾶμι καλὰ Ἀχυρ. Ἰνάτουσι, ἀb’ δὲν dοὺν ἔδουκά μι τοὺ γουμάρ’ (ἀb’ = πού) Ἀνατολ. Ἰνάτουσα, κὶ δὲν πῆγα Μακεδ. Νεάτωσε, ποὺ δὲν τοῦ περνᾷ ποτὲ Καρδαμ Ἐνιˬάτωσε, ταὶ δὲ μιλάει Κορινθ. Στάκα λίγου ν’ ἀκού’ῃς, κὶ μὴν ἰνατώ’ς ἔτσ’, γιˬατὶ κανένας δὲ σὶ σκιˬάζιτι Ζαγόρ Καὶ μέσ. γινατώνομαι Εὔβ. (Ἄκρ.) Ἤπ. (Κόνιτσ. Σούλ. Φροσύν.) Μακεδ. (Λιμπίν.) Νάξ. (Ἀπύρανθ.) Πελοπν. (Βούρβουρ. Λακεδ κ.ἀ.) Στερελλ. (Ἀχυρ. Ὑπάτ. κ.ἀ.) Ἅμα τοὺν ἀκού’ νὰ λέῃ βλακεῖες, ’νατώνουμι, κὶ μοῦ ’ρχιτι νὰ dοὺν δείρου Ἄκρ.. Ἐϊνατώθηκε, bὸ ’ίνηκε Τοῦρκος (bὸ = ποὺ) ‘Aπύρανθ. ’νατώθ’κα πουλὺ Ὑπάτ. Χτυποῦν ἀλύπητα σὰ γινατωμένα ἀπὸ ζούλε͜ια κριάριˬα Λακεδ. ᾽νατώθ᾿καμι γιˬὰ τοὺ τίπουτα Ἀχυρ. Θά ’ναι γινατωμέ’ ἡ πεθερά μ’, ποὺ χαθ’κι ὅ’ τ’ν ἡμέρα Κόνιτσ.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/