Γκέγκας

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

Γκέγκας

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ουσιαστικό

Γένος

Αρσενικό

Τυπολογία

Γκέγκας ὁ, πολλαχ. καὶ Λεξ. Πρω. Δημητρ. Γκέγκης Λεξ. Μ. ’Εγκυκλ. Πρω. Δημητρ. Γκέγκος Λεξ. Δημητρ. Γκέκας Εὔβ. (Κάρυστ.) Ἤπ. (Πάργ.) Μακεδ. (Ἄνω Κώμ. Βέρ. Βόιον ’Εράτυρ.) Πελοπν. (Μεσσην. Πιάν. κ.ἀ.) Στερελλ (Αἰτωλ. ’Ακαρναν. Ἀχυρ κ.ἀ.) -Λεξ. Πρω. Δημητρ. Γκέκος Πελοπν. (Μεσσην.) Τέκας Πελοπν. (Γελίν.) Πληθ. Γκέγκηδες σύνηθ. Γκέγ’δις Μακεδ. (Δεσκάτ. Λιτόχ.) Γκέ’δις Μακεδ. (Δεσκάτ.)

Ετυμολογία

᾿Εκ τοῦ ’Αλβαν. Gegë=ὁ κάτοικος της Βορείου ᾽Αλβανίας.

Σημασιολογία

1) Ὁ κάτοικος τῆς Βορείου ’Αλβανίας. Ἡ λ. συνήθως μεταφ. ἐπὶ τοῦ ἀμορφώτου, τοῦ πείσμονος, τοῦ βιαίου καὶ ἐκδικητικοῦ, ἀλλὰ καὶ τοῦ μικρόνου πολλαχ.: Εἶναι ἕνας Γκέγκας αὐτός, δὲν ξέρει ποῦ πᾶνε τὰ τέσσερα Πελοπν. (Κόρινθ.) Εἶνι Γκέκας (πείσμων) Μακεδ. (Βέρ.) Αὐτοὶ οἱ Γκέ’δις εἶν’ σὰ μ’σότουρ’ Μακεδ. (Δεσκάτ.) || Φρ. ᾽Α κακουμοίρ’ Γκέκα ! (ἐπὶ ἀνθρώπου ἐργαζομένου σκληρῶς) Στερελλ. (’Αχυρ.) Συνών. ’Αρβανίτης 1. Πβ. ᾽Αρναούτης. β) Ὁ τηρῶν τὸν λόγον του Πελοπν. (Πιάν.) 2) ’Αλβανόφωνος τῆς Ἑλλάδος Πελοπν. (Λιγουρ.) Στερελλ. (᾽Αχυρ.) κ.ἀ. 3) Ὁ λίαν ὑψηλόσωμος, ἄχαρις καὶ ἀκάθαρτος Μακεδ. (Βέρ.) Πελοπν. (Γελίν. Κόρινθ.) κ.ἀ. -Λεξ. Πρω. Δημητρ. β) Φόβητρον τῶν παιδίων, Μορμὼ Εὔβ. (Κάρυστ.) Συνών. μπαμπούλας. 4) Εἶδος ἢ ὄνομα θηρευτικοῦ κυνὸς ἰδιαιτέρας ἀντοχῆς καὶ ἱκανότητος Εὔβ. (᾿Αγία Ἄνν.) Μακεδ. (Βέρ. Βόιον Σαμαρ κ.ἀ.) Πελοπν. (᾽Αρκαδ. Ἦλ. Μεσσην. Τριφυλ. κ.ἀ.) -Λεξ. Πρω. Δημητρ. Ἡ λ. καὶ ὡς ἐπών. ὑπὸ τοὺς τύπ. Γκέγκας ’Αθῆν. Γκέγκες Σκίαθ. Γκέκας ’Αθῆν. Ἤπ. (’Ιωάνν. Μαζαρ. Μαργαρ.) Θεσσ. (Πήλ.) Μακεδ. (Καστορ.) Γκέκος Τῆν. (Πυργ.), ὡς τοπων. ὑπὸ τοὺς τύπ. ’Σ τ᾽ Γκέγκα Ἤπ. (᾽Ιωάνν.) Μακεδ. (Καστορ.) ’Σ τ᾿ Γκέκα Μακεδ. (Ἄνω Κώμ.) Τ’ Γκέκα ἡ Δέσ’ Μακεδ. (Βόιον) ’Σ τ’ Ρά’ τ᾽ Γκέγκα Ἤπ. (’Ιωάνν.) Γκέγκηδες Β. Ἤπ. καὶ ὡς παρωνύμ. ὑπὸ τοὺς τύπ. Γκέγκας Εὔβ. (Στρόπον.) Γκέκας Εὔβ. (Στεν.) Μακεδ. (Ἄνω Κώμ.) Τῆν. (’Ιστέρν.) Γκέκος Πελοπν. (Λαγκάδ.)

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/