δασκαλόπουλο

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

δασκαλόπουλο

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ουσιαστικό

Γένος

Ουδέτρο

Τυπολογία

δασκαλόπουλο τό, δσκαλοπούλιν Πόντ. (Κερασ.) δσκαλοπούλ᾿ Πόντ. (Τραπ.) δασκαλόπουλο Κρήτ. Πελοπν. (Ἀρκαδ.) Χίος - Λεξ. Πρω. Δημητρ. δασκαλόπ᾿λο Πελοπν. (Βαλτεσιν. Καλάβρυτ.) δασκαλόπ᾿λου Θεσσ. (Λάρ.) Θρᾴκ. (Αἶν.) Μακεδ. (Βέρ. Γρεβεν. κ.ἀ.) Στερελλ. (Ὑπάτ.) δασκαλόπουλ-λο Εὔβ. (Κουρ. κ.ἀ.) Καρ. (Ἁλικαρνασσ.) Κάρπ. Κῶς Ρόδ. Σύμ. Τῆλ. κ.ἀ. δασκαλόπουλ-λdο Κῶς Νίσυρ. Ρόδ. Τῆλ. κ.ἀ. δασκαλόπουλτο Ἀστυπ.

Ετυμολογία

Ἐκ τοῦ οὐσ. δάσκαλος καὶ τῆς παραγωγ. καταλ. -πουλο, περὶ τῆς ὁπ. βλ. Γ. Χατζιδ., ΜΝΕ 1, 636 κ.ἑξ. Πβ. τύπ. δασκαλόπουλον εἰς Σομ.

Σημασιολογία

1) Δασκαλοπαίδι 1,τὸ ὁπ. βλ., Κρήτ. Κῶς Μακεδ. Πελοπν. (Καλάβρυτ.) Στερελλ. (Ὑπάτ.) - Λεξ. Πρω. Δημητρ. 2) Δασκαλάκι 1, τὸ ὁπ. βλ., Λεξ. Δημητρ. 3) Δασκαλάκι 3, τὸ ὁπ. βλ., Ἀστυπ. Εὔβ. (Βρύσ. Κουρ.) Θρᾴκ. (Αἶν.) Κάρπ. Κῶς Μακεδ. (Βέρ.) Νίσυρ. Πελοπν. (Ἀρκαδ. Βαλτεσιν. Καλάβρυτ.) Πόντ. (Τραπ.) Ρόδ. Σύμ. Τῆλ. Χίος: Ἔρκουντες τὰ δασκαλόπουλα, θὰ μόλητσε τὸ σκολεῖο (ἔρκουντες = ἔρχονται, μόλητσε = σχόλασε) Βρύσ. Τὴν ὥρα ποὺ σκολαίν-νανε τὰ δασκαλόπουλ-λα Κουρ. Σκολάσαν τὰ δασκαλόπουλ-λdα Κῶς. Τὰ δσκαλόπουλdα παίζ᾿νε ἀπέσ᾿ ᾿ς τὸ σχολεῖον Τραπ. || Φρ. Δασκαλόπουλ-λα δαιμονόπουλ-λα (διὰ τὴν ζωηρότητα καὶ τὰς ἀταξίας των) Κάρπ. || ᾌσμ. Βρίσκουν dὰ δασκαλόπουλ-λdα ᾿πὸ φόβομ μαζ-ζεμένα, κ᾿ ἦτον dὰ κακορρίζ-ζικα οὕλ-λdα δακρολουσμένα Νίσυρ. Ἀνάμεσα ᾿ς τὰ φρύδιˬα σου θὰ χτίσου ᾿να σκουλεῖου, νὰ γίνου δασκαλόπουλου μ᾿ ἕνα χρυσὸ βιβλίου Αἶν. β) Νεαρὸς βοηθὸς ἱεροψάλτου Θεσσ. (Λάρ.) Μακεδ. (Γρεβεν.) κ.ἀ. ᾌσμ. Τὰ μουναστήριˬα σήμαναν κ᾿ οἱ ἐκκλησιˬὲς διˬαβάζουν κιˬ αὐτὰ τὰ δασκαλόπ᾿λα διˬαβάζουν τὰ βαγγέλιˬα Γρεβεν. Θὰ ἰδῇς τοὺς νιˬούς, θὰ ἰδῇς τὶς νιˬές, θὰ ἰδῇς τὰ παλληκάριˬα, θὰ ἰδῇς τὰ δασκαλόπ᾿λα νὰ στέκουντι νὰ ψάλλουν Θεσσ. (Λάρ.) Πβ. δασκαλικὸς 2γ. Ἡ λ. ὑπὸ τὸν τύπ. Δασκαλόπουλος καὶ ὡς ἐπών. πολλαχ.

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/