Ξεφύλλισμα pdfἀπολυσιˬὰ
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀπολυσιˬὰ
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Θηλυκό
Τυπολογία
ἀπολυσιˬὰ ἡ, Ἤπ. Πελοπν. (Ἀρκαδ. Κορινθ. Μάν.) Σῦρ. κ.ἀ. - Λεξ. Δημητρ. ἀπο’σιˬὰ Στερελλ. (Ἀράχ.) ἀπου’σιˬὰ Ἤπ. (Χουλιαρ. κ.ἀ.) Στερελλ. (Αἰτωλ.) ἀμπολυσιˬὰ Πελοπν. (Μάν.) ’που’σιˬὰ Εὔβ. (Στρόπον.) ἀμολυσὰ Ἰόνιοι Νῆσ. ἀμου’σιˬὰ Ἤπ. (Χουλιαρ.)
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ ρ. ἀπολύω. Πβ. καὶ ΓΧατζιδ. ἐν Ἀθηνᾷ 24 (1912) 335 κἑξ.
Σημασιολογία
1) Ἀπόλυσις, ἄφεσις, οἷον ἀπὸ τοῦ σχολείου Στερελλ. (Ἀράχ.): Ἔγιν᾽ ἀπο᾿σιˬά. Συνών. ἀπόλυμα 2. β) Ἐλευθερία, ἔλλειψις ἐπιτηρήσεως ἢ ἀπαγορεύσεως Ἰόνιοι Νῆσ. Πελοπν. (Ἀρκαδ.) Στερελλ. (Ἀράχ.): Ηὗρις ἀπου’σιˬὰ καὶ τά ᾽καμες βήσσαλο (ἦσο μόνος καὶ δὲν ἄφησες τίποτε) Ἀράχ. Τὴν ἀμολυσὰ τὴν παίρνει γιˬ᾿ ἀπεριποισὰ ἡ γυναῖκα Ἰόνιοι Νῆσ. || Φρ. Μέσα ὄξω κι άπο’σιˬά, φεύγεστε νἀ φύβγουμι (ἐν παιγνιδίῳ) Ἀράχ. Τρέχει τῆς ἀπολυσιˬᾶς (ἐπὶ γυναικὸς ἢ καὶ ἀνδρὸς ὑπόπτου ἠθικῆς) Ἀρκαδ. Συνών. ἄπολος 1. γ) Ἐλευθερία πρὸς ξύλευσιν Σῦρ. 2) Ἄδεια πρὸς βόσκησιν ποιμνίων εἰς ἀγροὺς ἢ ἀμπελῶνας μετὰ τὴν συγκομιδὴν τοῦ καρποῦ Ἤπ. (Χουλιαρ.) Πελοπν. (Κορινθ. Μάν.) Στερελλ. (Αἰτωλ) κ.ἀ.: Ἔχομε ἀμπολυσιˬὰ ’ς τὰ χωράφιˬα Μάν. Γί’κι ἀμου’σιˬα ἢ ἀπου’σιˬὰ (ἐπετράπη ἡ ἐλευθέρα βόσκησις) Χουλιαρ. Τώρᾳ τ᾿ς ἀπου’σὲς θὰ παχύνουν τὰ γίδιˬα Αἰτωλ. Συνών. ἀπολυσιˬῶνας 1. β) Ἡ ἐλευθέρως παρεχομένη εἰς βοσκὴν ἔκτασις Πελοπν. (Κορινθ.) Στερελλ. (Αἰτωλ): Τά ’καμε τὰ χωράφιˬα ἀπολυσιˬὰ ὕστερ’ ἀπ’ τὸ θέρο Κορινθ. Τὰ χουράφιˬα γί’καν ἀπου’σιˬά. || Φρ. Αὐτεί' τό ᾿᾿ ἀπουλ’σιˬὰ (ἐπὶ ἐλευθερωζούσης γυναικὸς) Αἰτωλ. Συνών. ἀπολυσιˬῶνας 1 β. 3) Βόσκησις ἀγροῦ ἢ ἀμπελῶνος πρὸ τῆς συγκομιδῆς ἐπὶ ζημίᾳ Στερελλ. (Αἰτωλ.): Γιˬὰ τ’ν ἀπου’σιˬὰ πὄκαμις ᾿ς τοὺ σ’τάρι μ᾽ θὰ μ᾿πλιρώσ᾿ς τριˬάντα οὐκάδις. Μὴ μ᾽ κάμιτι κἀμμιˬὰ άπου’σιˬά, θὰ σᾶς πάου ’ς τοὺ δικαστήριου. 4) Ἡ ἡμέρα καθ᾽ ἣν ἀφίνουν τοὺς τράγους ἐλευθέρους πρὸς ἐπίβασιν Εὔβ. (Στρόπον.) 5) Τὸ εἰς δεξαμενὰς συναγόμενον ὕδωρ καὶ ἐκεῖθεν ἀπολυόμενον πρὸς ἄρδευσιν ἀγρῶν Λεξ. Δημητρ.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
