Ξεφύλλισμα pdfἀγρίμι
Ενότητα:
Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών
Λήμμα
ἀγρίμι
Τύπος
Λήμμα
Μέρος του λόγου
Ουσιαστικό
Γένος
Ουδέτερο
Τυπολογία
ἀγρίμι τό, ἀγρίμιν Λυκ. (Λιβύσσ.) Πόντ. Χίος (Καρδάμ.) ἀγρίμι κοιν. ἀγρίμ᾿ βόρ. ἰδιώμ. ἀγρίμν᾿ Μακεδ. (Χαλκιδ.) ἀγρίνι Τσακων. ᾿γρίμι Νάξ. (Φιλότ.) ΣΖαμπελ. ᾌσμ. δημοτ. 764 ᾿γρίμ᾿ Σάμ.
Ετυμολογία
Ἐκ τοῦ μεσν. ἀγρίμαιον διὰ τοῦ πληθ. ἀγρίμαια, ἐξ οὗ *ἀγρίμα͜ια, κατὰ τὸ ἀντίστροφον σχῆμα καλάμιˬα-καλάμι, θαλάμιˬα-θαλάμι κτλ. Πβ. ΓΧατζιδ. ἐν Ἀθηνᾷ 22 (1910) 240 κἑξ. Τὸ ν ἐν τῷ τύπ. ἀγρίμν᾿ προῆλθεν ἐκ τοῦ πληθ. τύπ. ἀγρίμιˬα προφερομένου ἀγρίμνιˬα. Πβ. ἀμνίδι ἐκ τοῦ ἄμνιˬα, δι᾿ ὃ ἰδ. ἄμα. Πβ. καὶ μεσν. ἐπίθ. Ἀγρίμης.
Σημασιολογία
1) Πᾶν ἄγριον θηλαστικὸν τετράπουν σύνηθ.: Ἰδῶ ’ς τοῦ λόγγου βουσκᾶν τ’ ἀγρίμια Στερελλ. (Αἰτωλ.) Πῆγαν τ’ ἀγρίμιˬα κὶ μὄφαγαν τοὺ καλαμπό’ αὐτόθ || ᾎσμ. Φεύγουνε σὰ λαφόπουλλα, ’γρίμιˬα κυνηγημένα ΣΖαμπέλ. ἔνθ’ ἀν. Μεταφ. ἐπὶ ἀνθρώπου ἀγρίου, ἀτιθάσου, δυστρόπου, ἀπολιτίστου, βαρβάρου κοιν.: Εἶναι ἀγρίμι, δὲ θέλει νὰ δῆ ἄνθρωπο σύνηθ. Ἀγρίμι κατάμονο εἶναι ὁ γιˬός σου Ἄνδρ. Πῆγαν τ’ ἀγρίμιˬα κὶ μ’ χάλασαν τ’ ἀμπέ’ (ἐνν. παιδία ἄτακτα) Αἰτωλ. Πβ. ἀγριοκάτσικο. Συνών. ἀγρίδι 1. 2) Αἴγαγρος Κάλυμν. Κάρπ. β) Εἶδος αἰγάγρου Κρήτ.: ᾊσμ. Ἀγρίμιˬα κιˬ ἀγριμάκιˬα μου, λάφιˬα μου μερωμένα, πέτε μου ποῦ ’ν’ οἱ τόποι σας καὶ ποῦ dὰ χειμαδε͜ιά σας; Νὰ φάς ἀπὸ λαγοῦ μερὶ κι ἀπ’ ἀγριμιοῦ τη μέση. 3) Ἀγριον πτηνὸν Στερελλ. (Λαμ.) 4) Εἶδος μικροῦ λάρον Σῦρ. 5) Ἀγρευόμενον ζῷον, θήραμα Χίος (Καρδάμ.) Ἡ σημ. ἤδη παρ’ Ἀθην. 12,549f «πολλὰ μὲν τῶν ἀγριμαίων ἔγκειται πεπονημένα... γένη». Πβ. καὶ Preisigke Wört. Griech. ἐν λ. ἀγριμαῖον. Συνών. ἀγριομερινό, κυνήγι. 6) Τερατῶδες μυθικὸν θηρίον ἀνθρωποφάγον (ἐν παραμυθ.) Θρᾴκ. (Ἀδριανούπ.) 7) Τὸ δέρμα τοῦ ἀγριμίου Μακεδ. (Χαλκιδ.): Μαζεύ’ ἀγρίμνια. 8) Κατ’ ἐπέκτ. ἡ ἥμερος αἴξ ὡς ζωηρὸν καὶ ἀτίθασον ζῷον ἐν συγκρίσει πρὸς τὸ πρόβατον Κρήτ. Μῆλ.
Creative Commons
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA
