ἀγορὰ

Ενότητα:

Διαλεκτικό υλικό των εκδεδομένων τόμων του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών

Λήμμα

ἀγορὰ

Τύπος

Λήμμα

Μέρος του λόγου

Ουσιαστικό

Γένος

Θυληκό

Τυπολογία

ἀγορὰ ἡ, κοιν. καὶ Πόντ. (Τραπ.) ἀγουὰ Σαμοθρ. Πληθ. ἀγοράδες Κύπρ. Σίφν. Σῦρ. Τῆν.

Ετυμολογία

Τὸ ἀρχ. οὐσ. ἀγορά.

Σημασιολογία

1)Τὸ ἀγοράζειν, τὸ ὠνεῖσθαι, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ πωλεῖν κοιν. καὶ Ποντ. (Τραπ.): Ἐσταμάτησε ἡ ἀγορὰ τοῦ λᾳδιοῦ κοιν. Τ᾿ ὀσπιτί᾿ ἡ ἀγορὰ τετὶν ἔν᾿ (ἡ ἀγορὰ οἰκίας εἶναι δύσκολον πρᾶγμα) Τραπ. Συνών. ἀγοράσιμον, ἀγόρασμα, ἀγορασμός. β) Τὸ ἠγορασμένον, ἐν ἀντιθέσει πρὸς ὅ,τι κατέχει τις δι᾿ ἄλλου τρόπου, οἷον πρὸς τὴν δωρεάν, τὴν κληρονομίαν, τὴν προῖκα κττ., συνήθως μετὰ τοῦ ρ. ἔχω σύνηθ.: Τὸ χωράφι τό ᾿χω ἀγορὰ ἀπὸ τὸν δεῖνα Ἄνδρ. Ἡ σημ. ἤδη μεσν. Πβ. FTrinchera Syll. Graec. membr. 213.217 (ἔτους 1182) «τὸ ἐμὸν χωράφιον, ὅπερ εἶχεν ὁ ἐμὸς πατὴρ ἀγορὰν» καὶ 130 (ἔτους 1141) «τὰ χωράφια ἡμῶν, ἃ ἔχομεν ἀγοράν». γ)Πληθ. ἀγοράδες, οἱ ἐξ ἀγορᾶς προελθόντες ἀγροὶ Σίφν. Τῆν. δ)Τίμημα ἀγορᾶς πολλαχ.: Τό ᾿χω ἀγορὰ δέκα δραχμές. Ἡ ἀγορὰ του εἶναι δέκα δραχμὲς πολλαχ.: Τὴν ὄμορφη πουλᾷς την; τσατσαλίζεις την; πόσα ᾿ναι ἡ ἀγορά της; Ρόδ. || ᾎσμ. Γιˬὰ πέ, νὰ ζῇς, κοντακιˬανέ, τ᾿ εἶναι-ν-ἡ ἀγορά της; Τῆλ. Συνών. κῶστος. 2)Ὤνια σημαντικῆς ἀξίας, οἷον ζῷα, ἀγροί, οἰκίαι κττ. κοιν.: Ἔκαμα μιˬὰ καλὴ ἀγορὰ (ἠγόρασα καλὸν κτῆμα καὶ εἰς καλὴν τιμήν). Ὁ γαbρός μου ἤκαμὲνε μιˬὰ καλὴ ἀγορὰ Ἄνδρ. Ὁ νοῦς του δόθηκε ᾿ς τ᾿ς ἀγορὲς Κρήτ. Ἤκαμα ἀγορὰ αὐτόθ. β)Τὰ σημαντικῆς ἀξίας ὤνια ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὰ συνήθη ὀψώνια Ἄνδρ. Πελοπν. (Λακων.) 3)Ὁ τόπος ὅπου ἡ καθημερινὴ ἀγορὰ καὶ πώλησις κοιν.: Πῆγα ᾿ς τὴν ἀγορὰ νὰ ψωνίζω. Συνών. ἀργαστήριˬα, μαγαζιˬά. β) Οἱ ἔμποροι καὶ καθόλου οἱ ἐξ ἐπαγγέλματος ἀγοράζοντες καὶ πωλοῦντες ὡς σύνολον, ἡ ἐμπορία αὐτὴ λόγ. σύνηθ.: Ἡ ἀγορὰ τοῦ Πειραιῶς-τῶν Πατρῶν κτλ. γ)Οἱ ἄνθρωποι τῆς ἀγορᾶς, οἱ ἐν τῇ ἀγορᾷ συνήθως διατρίβοντες λόγ. σύνηθ.: Τὸ ᾿μαθε ὅλη ἡ ἀγορὰ (ἐπὶ γεγονότος κοινολογηθέντος).

Creative Commons

Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές - CC BY-NC-SA

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/