Τεκμήρια από Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας
<< 10
10 >>
<< 10
10 >>
Σύνολο: 4244
Kunst als ideelle Produktion ökonomischer Verhältnisse. Zur handlungstheoretischen reformulierung eines marxistischen diktums
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η εργασία αυτή εξετάζει πως μπορεί να κατανοηθεί σήμερα η μαρξιστική ρήση ότι η τέχνη είναι ιδεατή παραγωγή οικονομικών σχέσεων. Η καλλιτεχνική δραστηριότητα νοείται εδώ ως πραξιακή έννοια που υπάγεται στον κατά Marx προσδιορισμό λειτουργίας της εργασίας, ο οποίος μπορεί να ερμηνευθεί με ποικίλους τρόπους: η εργασία παρουσιάζεται όχι μόνο ως οικονομική παραγωγή στο πεδίο της μέσω των εργαλείων εκφραζόμενης ορθολογικότητας, αλλά και ως αισθητικοπρακτική δραστηριότητα στο πεδίο της ορθολογικότητας που στοχεύει στη χειραφέτηση. Έτσι, η εργασία αποδεικνύεται διαλεκτική σχέση, κατά την οποία υλική και ιδεατή παραγωγή αλληλοπροσδιορίζονται, χωρίς η μία να είναι απλώς αντανάκλαση της άλλης. Στην επαναδιατύπωση της ρήσης του Marx, με προσφυγή στις αισθητικές θεωρίες των Theodor W. Adorno και Ernst Bloch, το προβάδισμα της εργασίας δεν εντοπίζεται στην παραγωγή μέσω των εργαλείων, όπως συμβαίνει κατά τον δογματικό μαρξισμό, αλλά συλλαμβάνεται ως ένα κανονιστικά σημαντικό μοντέλο κοινωνικοαισθητικής και τεχνικοαισθητικής παραγωγής. Οι δύο αυτοί τρό...
Kunst und Techne. Heidegger' s Understanding of Art
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Το ενδιαφέρον του Heidegger για την τέχνη επικεντρώθηκε στο αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι στα μάτια του, η Kunstwelt αποτελεί μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις της αλήθειας του όντος. Για τον λόγον αυτό, ο Heidegger επεδίωξε κατ΄ εξοχήν την ιδιαιτερότητα της οντο-γνωσιολογικής δύναμης, που δηλώνεται στο έργο τέχνης, και μάλιστα κατά το φιλοσοφικό του έργο, που ακολούθησε το Sein und Zeit (1927). Η δύναμη αυτή αναγνωρίζεται απόλυτα στον χώρο του αρχαίου ελληνικού στοχασμού, που αποτελεί ως επί τω πλείστον, την αέναη και υποδειγματική πηγή της αυθεντικής σύλληψης του όντος, της αλήθειας και της σχέσης του ανθρώπου προς αυτό. Κατά τη σύγχρονη εποχή, η μετάφραση της λέξης αλήθεια, στο πεδίο της λογικής, χαρακτηρίζει την ορθή πρόταση, την αντιπαράθεση μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου, ενώ παράλληλα απηχεί την υποκειμενοποίηση στον κόσμο της τέχνης. Το έργο Die Kunstwelt, προβάλλει κατ΄ εξοχήν την αποκάλυψη της αλήθειας του όντος, μετατρέπεται σε χώρο υποκειμενικό, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργείται η αισθητική άνθιση που δεν εκπέμπε...
Kyriakos S. Katsimanis, Étude sur la rapport entre le Beau et le Bien chez Platon, Athènes 1976, XVIII+577 σελ.
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
L' Aristote perdu. Actes du colloque international des 23 et 24 juin 1994, organise par le Centre international de philosophie grecque «Antonio Jannone», sous les auspices du Conseil national de recherches et sous le patronage de l' unione Latina, Rome, 1995, 248pp.
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
L' absurdité de l' atheism selon Rosmini
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή
L' enseignement universitaire de la philosophie en Grèce
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Γεννημένη στην Ελλάδα, η φιλοσοφία ετιμήθη ανέκαθεν σ΄ αυτήν. Οι περιπέτειες από τις οποίες η ίδια διήλθε, και οι οποίες ενετάθησαν εξ αιτίας των περιπολκών που συνεπήχθη η μεταβολή της παραδοσιακής της διδασκαλίας, κατά τον δέκατον όγδοον αιώνα, δεν ήρκεσαν για ν΄ αποκρύψουν την σπουδαιότητά της. Οι δυσχέρειες που η ίδια συναντά στην περιοχή της πανεπιστημαικής διδασκαλίας, χωρίς, βέβαια να οφείλωνται στην φύση της, απορρέουν από την οργανική καχεξία της δευτεροβάθμιου εκπαιδεύσεως, και, συνεπώς, των περιορισμένων επαγγελματικών δυνατοτήτων που η εκπαίδευση αυτή προσφέρει στους πτυχιούχους των πανεπιστημίων. Είναι όχι μόνο ευκταίον, αλλά και προβλεπτόν, ότι η κατάτασταση θα βελτιωθή υπό την πίεση της κοινής γνώμης και των ίδιων των διδασκόντων. Μια δημόσια συζήτηση που ωργανώθη πρόσφατα έδειξε πόσο η επίλυση των προβλημάτων αυτών γίνεται αντιληπτή ως επείγουσα. Αν η επίλυση αυτή δεν γίνεται αντικείμενο θεωρήσεως εκ των άνω, θα γίνει σίγουρα εκ των κάτω. Τα ίδια τα πανεπιστήμια δικαιούνται, σε τελευταίαν ανάλυση, να προσδιορίσουν τα νέα πρ...
L' etica di Panezio e la tradizione classica
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Στην παρούσα μελέτη δηλώνονται οι πλέον προφανείς επιδράσεις της σωκρατικής, πλατωνικής και αριστοτελικής φιλοσοφίας επί των σημαντικότερων πλευρών της ηθικής του Παναιτίου. Λαμβάνονται υπ΄ όψιν οι παρακάτω πλευρές: 1. Η σχέση μεταξύ δικαιοσύνης και ωφέλιμου, που ο Παναίτιος συζητά στο πλαίσιο του honestum, ενδεχομένους μάλιστα προκειμένου να ασκήσει κριτική επί των θέσεων του Καρνεάδου, οι οποίες διατυπώνονται ιδιαιτέρως στο (σε αποσπασματική μορφή) III βιβλίο του De Republica, του Κικέρωνος. Ενώ ο Καρνεάδης εμπνέεται από τις θέσεις του Θρασυμάχου, του Γλαύκωνος και του Αδειμάντου, όπως διατυπώνονται στα πρώτα βιβλία της Πολιτείας του Πλάτωνος, ο Παναίτιος επανεξετάζει τις σωκρατικές θέσεις, από τις οποίες στη συνέχεια διαφοροποιείται σε αρκετά σημεία -ίσως μάλιστα εξ αιτίας της επίδρασης του αριστοτελικού απόηχου ως προς την έννοια της δικαιοσύνης και της μεγαλοψυχίας- με σκοπό να επιδείξει μια ήπια, αλλά νόμιμη επιθυμία σχετικά με το χρήσιμο και τη σημασία του στο πολιτικό επίπεδο. Στο σημείο αυτό ο Παναίτιος αξιολογεί θέματα κοινωνικής...
L' exégèse allégorique des mythes: la notion d' υπόνοια de Platon à Philon
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο όρος «υπόνοια», όπως ονομαζόταν ευρέως ή αλληγορία έως την εποχή του Πλουτάρχου, παραπέμπει σε ένα συγκεκαλυμμένο νόημα, το οποίον ο αναγνώστης καλείται να ανακαλύψει πίσω από τα λεγόμενα. ΄Ήδη από τα τέλη του 6ου αιώνος, οι Πυθαγόρειοι ερμηνεύουν αλληγορικώς τα ποιήματα του Ομήρου και του Ησιόδου. Για τον Πλάτωνα, η αλληγορική ερμηνεία «διασώζει» την παραδοσιακή μυθολογία, προσδίδοντας στις ανθρωπομορφικές διηγήσεις ένα νόημα υψηλότερο, «απόρρητο» και προσιτό μόνο στους «μεμυημένους», αλλά και εκφράζοντας, τρόπον τινά, το φύσει «άρρητον», εφ΄ όσον η θέασις των ιδεών δεν μπορεί να είναι παρά βιωματική. Ο ιδρυτής της Ακαδημίας καταδικάζει έτσι τις υλιστικές αλληγορικές ερμηνείες οι οποίες, αντί να στρέφονται προς τα άνω, προς τον κόσμο των ιδεών, αναλίσκονται στο «Αισθητό». Δεν δέχεται, εξ άλλου, ότι το ενδεχόμενον αλληγορικό νόημα συνιστά επαρκή δικαιολογίαν για τον αφύσικο και τερατώδη χαρακτήρα ορισμένων διηγήσεων, όπως η γενεαλογία των Κρονιδών: Παρόμοιου είδους αναπαραστάσεις εγκυμονούν κίνδυνους για τους αφελείς και τους αμύητους οι...
L' idée de finalité formelle dans l' esthétique de Giovanni Gentile
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο καλλιτεχνικός φορμαλισμός ο οποίος Κυριαρχεί στην αισθητική του Gentile, ενώ χρεωστεί οφειλές τόσο στον Kant και τον Hegel όσο και στους σπιριτουαλιστές ιταλούς ερμηνευτές τους, δεν έχει τίποτε κοινό με τον καντιανό αισθητικό ιδεαλισμό ή ακόμη με τον εγελιανό λειτουργικό διαλεκτισμό. Ο φορμαλισμός αυτός πηγάζει άμεσα από τη ρεαλιστική οντολογική παράδοση, αριστοτελικής εμπνεύσεως, η οποία ενδυναμώνεται κατά περίπτωση από τον οντολογικό δυναμισμό του Leibniz. Οριακώς θεωρούμενη αυτή η παράδοση αντιλαμβάνεται την ίδια τη μορφή ως περιεχόμενο στο βαθμό που συνιστά και περιέχει το δικό της πρόγραμμα πραγματώσεως το οποίο εκφράζει την τελικότητα, επιβεβαιουμένη από την πλευρά της ως δημιουργικό αίτημα και αξίωση του είναι, αξίωση η οποία δεν θα μπορούσε εν τούτοις να βρει ικανοποίηση εκτός της υιοθετήσεώς της εκ μέρους του δημιουργικού πνεύματος. Δεν θα έπρεπε κανείς να παραλείψει να υπενθυμίσει την αποτυχία των προσπαθειών που κατέβαλε ο Gentile ούτως ώστε να καλύψει τον φορμαλισμό του, εξ αιτίας τεραστίων δυσχερειών οι οποίες συσσωρεύθηκαν ...
L' impact de L' évolution créatrice de Bergson au mouvement des idées en France
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Ο Henri Bergson (1859-1941) ήταν από τα πνεύματα εκείνα που άφησαν ανεξίτηλα σημάδια στο πέρασμά τους από αυτόν τον κόσμο και, αν και πολύ διακριτικός ο ίδιος ως προσωπικότητα, έπαιξε σημαντικό ρόλο όχι μόνο από την σκοπιά της φιλοσοφίας και της διεθνούς πολιτικής, αλλά η επίδραση του απλώθηκε στους τομείς της τέχνης, της θρησκείας, της παιδείας, της ιστορίας, της κοινωνίας: με λίγα λόγια, «άγγιξε» σχεδόν όλα τα πεδία της ανθρώπινης σκέψης, εμπλουτίζοντας με τον απαράμιλλο τρόπο του την πνευματική ζωή της εποχής του. Από το σύνολο των έργων του, ωστόσο, εκείνο που είχε τον μεγαλύτερο απόηχο, ακόμα και στο πλατύ κοινό, ήταν το L' Évolution créatrice, που δημοσιεύτηκε το 1907. Το έργο συνέβαλε με καθοριστικό τρόπο στην φιλοσοφική μελέτη της θεωρίας της εξέλιξης, θεωρίας πού απετέλεσε έκτοτε σταθμό και προκάλεσε έντονη πολεμική στον τομέα των ιδεών στη Γαλλία....
L' instauration de l' oeuvre d' art: Structures et itinéraire dialectique
Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Τα επίπεδα και οι διαλεκτικές αρθρώσεις του έργου τέχνης ανταποκρίνονται στον διαλεκτικό χαρακτήρα της δημιουργικής διαδικασίας από την οποίαν αυτό προήλθε και την οποίαν αντικατοπτρίζει. Η δυναμική ερμηνεία που προωθείται σ αυτό το άρθρο, όχι απλώς δεν αντιτίθεται προς οποιανδήποτε υπάρχουσαν ρεαλιστικήν προσέγγιση, αλλά και την ενισχύει. Η διαλεκτική του σεβασμού προς το πρότυπο, πραγματικόν ή ιδεατό, και η διαλεκτική της αποδομήσεως του, που απηχούν τις ανθρώπινες τάσεις της δημιουργίας και της καταστροφής, όπως εκείνες εκφράζονται μέσω του έργου τέχνης, προσφέρουν σ' αυτό, όπως άλλωστε και οι διαδικασίες της όρθωσης του, μίαν έκφανση απολύτως ανθρώπινη· με άλλα λόγια, τις εξανθρωπίζει....
