Τεκμήρια από Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας

10 >>

Σύνολο: 4244

Daniel A. Dombrowski, Plato΄s Philosophy of history, Washington, University Press of America 1981, 217 σελ.

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή

Das Problem der Erzeugung der Zahlen bei Platon. Erläuterung von Aristoteles' Metaphysik A 6, 987 b 33

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η ανωτέρων μελέτη αποτελεί ένα κεφάλαιο από την Magisterarbeit, την οποίαν υπέβαλα στο τέλος του χειμερινού εξαμήνου 1973/74 στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και η οποία είχε ως θέμα την πλατωνική θεωρία των ειδητικών αριθμών. Το θέμα του κεφαλαίου αυτού είναι πολύ συγκεκριμένο, αναφέρεται στο χωρίο 987 b 33 988 a 1 των Μετά τα Φυσικά του Αριστοτέλους, και κυρίως σε ωρισμένες λέξεις αυτού του χωρίου, οι οποίες απετέλεσαν ένα δύσκολο πρόβλημα για όσους μέχρι τώρα προσεπάθησαν να τις ερμηνεύσουν. Η προσπάθειά μου είναι να παρουσιάσω και να λάβω κριτική στάση απέναντι σε όλες αυτές τις ερμηνείες. Το χωρίο λέγει: Το δε δυάδα ποιήσαι την ετέραν φύσιν δια το τους αριθμούς έξω των πρώτων ευφυώς εξ αυτής γεννάσθαι ώσπερ εκ τίνος εκμαγείου. Οι λέξεις – πρόβλημα είναι: έξω των πρώτων. Ο Αριστοτέλης παρουσιάζει εδώ μια θεωρία του Πλάτωνος, την οποία δεν γνωρίζομε από τους διαλόγους. Λέγει, ότι ο Πλάτων εξέλαβε την «δυάδα» ως «φύσιν», όπως και το «εν», διότι την εθεώρησε ως αρχην της παραγωγής των αριθμών. Ήδη εμφανίζεται εδώ ...

Das Schöne: gegenstand von Anschauung oder Erkenntnis

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Για τη νεότερη αισθητική που αρχίζει με τον Baumgarten το ωραίο είναι αντικείμενο της θέασης και ο άνθρωπος δεν το προσεγγίζει αναλυτικά με έννοιες αλλά με την πληρότητα των δεδομένων της θέασης. Μ΄ αυτή την έννοια ονομάζει ο Kant ωραίο ότι προσεγγίζουμε όχι με έννοιες αλλά ως αντικείμενο μιας γενικής ευαρέσκειας. Ο Hegel βλέπει το σημείο του ωραίου στην αισθητική παρουσία της ιδέας. Ο Schopenhauer λέει για την εμπειρία του ωραίου ότι είναι η σύλληψη της ιδέας μέσα στη θεωρία, η οποία προηγείται από κάθε έννοια. Σε αντιδιαστολή η καλύτερα σε οξεία αντίθεση προς αυτή την αισθητική θεωρία νοείται το ωραίο για την αρχαία και μεσαιωνική αισθητική ως κάτι το οποίο δε συλλαμβάνεται ικανοποιητικά από τις αισθήσεις, αλλά στην πληρότητα και καθαρότητά του είναι προσιτό μόνο στην απαλλαγμένη από την αισθητικότητα αφαιρετική νόηση. Η παραδοσιακή εξήγηση αυτής της διαφοράς-αντίθεσης είναι η άποψη ότι η αρχαιότητα αντιλαμβάνεται τη νόηση ως ένα είδος θέασης και ότι πρόκειται για την απλοϊκή αντίληψη της αρχαιότητας για την ενότητα αίσθησης και νόησης...

Das analytische und synthetische urteil in der theologie des Thomas von Aquin

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή

David Hume on National Characters and National Self

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η έννοια της εθνικής ταυτότητας συνδέεται με αυτήν της πολιτισμικής και απασχόλησε ιδιαίτερα τους φιλοσόφους κατά τον 18ο αιώνα, όταν αυτοί στοχάστηκαν γύρω από το θέμα των εθνικών χαρακτήρων και για το κατά πόσον αυτοί διαμορφώνονται από φυσικές ή ηθικές αιτίες. Κάνοντας λόγο για «εθνικό χαρακτήρα» ενός λαού αναφερόμαστε σε τυπικά γνωρίσματα που τον χαρακτηρίζουν, κυρίως σε ψυχικές και πνευματικές ιδιότητες αλλά και τρόπους συμπεριφοράς που τον διαφοροποιούν από άλλους λαούς, γειτονικούς ή μακρινούς. Κατά γενική ομολογία υπάρχει ένας «εθνικός χαρακτήρας» των Ελλήνων, των Ρωμαίων, των Άγγλων, των Ρώσων, των Ισπανών, των Εβραίων, των Κινέζων και άλλων λαών, ο οποίος συγκροτείται από γνωρίσματα που τον διαφοροποιούν από άλλους λαούς ή ακόμη και από τους μακρινούς προγόνους του, όπως λ.χ. η περίπτωση των Ελλήνων και των Ιταλών. Έχουν, επίσης, διαπιστωθεί διαφοροποιήσεις συμπεριφοράς και χαρακτήρα μεταξύ λευκών και μαύρων, Ασιατών και Ευρωπαίων, μεταξύ Βορείων και Νοτίων, ή μεταξύ όμορων λαών. Πως όμως διαμορφώνονται οι «εθνικοί χαρακτήρες»; Α...

De l' acosmia au cosmos ou le partage des honneurs divins (Iliade, O 185 - 195)

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή

De l' anthropos-philos, à la personne-agapè. (De l' esthétique du à l' ontologie de la personne)

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Η ανάπτυξη της μελέτης μας είναι στραμμένη κυρίως στη σημαντική ανάλυση των όρων του θέματος. Το πρόσωπο μαρτυρεί την ανωτερότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Σήμερα οι όροι «πρόσωπο», «άνθρωπος», «λογικό όν», θεωρούνται συνώνυμοι. Υπαινίσσονται το ίδιο οντολογικό θεμέλιο και επιφέρουν τις ίδιες νομικές και φιλοσοφικές συνέπειες. Αλλά το πρόσωπο επιχρίζει ταυτόχρονα το απρόσβλητο της αξιοπρέπειας και τη νομική ικανότητα του ανθρώπου. Το οντολογικό πρόσωπο έχει την ιδιαίτερή του ιστορία. Η έννοια του προσώπου δεν είναι ταυτόσημη με εκείνη του ανθρώπου. Πρόκειται μάλλον για το απαύγασμα μιας διανοητικής εξέλιξης, η οποία έχει την απαρχή της στον αρχαίο όρο πρόσωπο, δηλωτικό της όψης. Η ελληνική έννοια του προσώπου έχει γνωσιολογικό χαρακτήρα. Φανερώνει μια εξωτερικότητα (εξ ου και η έννοια του προσωπείου), η οποία εκπέμπει σήματα για την αναγνώρισή της. Έτσι το πρόσωπο σημαίνει την ανθρώπινη φύση και την προέλευσή της. Κατ΄ επέκταση το πρόσωπο δηλώνει τον ηθοποιό ή το θεατρικό πρόσωπο ή το πρόσωπο εκείνο που παίζει κάποιον ρόλο. Στην οντολογική ...

De la fécondité du concept de «kairos» dans un réflexion sur la dynamique et l' éthique de l' enseignement

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Με την ανάλυση της έννοιας του καιρού, δημιούργημα του αρχαίου ελληνικού στοχασμού, θα διατυπώσουμε ιδέες, που είναι σε θέση να γονιμοποιήσουν τον στοχασμό γύρω από τη δυναμική της διδασκαλίας ως γεγονότος. Αυτό το γεγονός, αυθεντικό σήμα της «μάθησης», εκδηλώνεται στον μαθητή ως εσωτερική αναγνώριση, αποκάλυψη. Η έννοια του καιρού, σύμφωνα προς τη σχετική θεωρία του Ε. Μουτσόπουλου, επιτρέπει να αντιληφθεί κανείς αυτή τη δυναμική, στην πλέον οξεία ιδιαιτερότητά της: ως πέρασμα από τα έξω πρός τα μέσα - ως ρύθμιση αυτού του περάσματος στην κατάλληλη στιγμή - ως ανησυχία κατά το αποφασιστικό, κρίσιμο βήμα, πριν από το οποίο τίποτε ακόμη δεν υπάρχει και πέρα από το οποίο όλα ήδη έχουν χαθεί, μέσα στην ουσιαστική ασυνέχεια, όπου η αλλοίωση πάντα απειλεί να διαβρώσει κάθε τι το νέο που πρόκειται να συμβεί. Προτείνεται λοιπόν η χαιριστική στάση ως γενναιόδωρη και συγχρόνως δημιουργική ρήξη για τη αντιμετώπιση των παρεκτροπών και σκοπέλων που απειλούν τη διδακτική πρακτική, όχι μόνο από διάβρωση, αλλά από απώλεια της ουσίας της. Ένα είδος παρεκτ...

De la nature de la surabondance du Premier chez Plotin

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή

De la perception à la contemplation du beau dans le Banquet de Platon

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Δεν υπάρχει περιγραφή

De la stucture avant toute chose. Une ontologie de la structure est-elle possible?

Ενότητα: Άρθρα του περιοδικού "Φιλοσοφία"
Θεωρούμενη κατά τους συστατικούς της παράγοντες και την δυναμική της συγκροτήσεως της, αλλά και κατά την πραγμάτωση της διά της ολοκληρώσεως της ως οντότητος μοναδικής, η δομή επιβεβαιώνεται όχι μονάχα ως ον, αλλά και, τηρουμένων των αναλογιών, ως αξία: ως ον, έστω και δυνάμει, πλην έτοιμο ν' αναπτυχθεί ως εκ της δυναμικής του και να επικρατήσει, ως εκ του κύρους του, επί των συνθηκών τόσο της μοναδικότητός του όσον και εκείνων που διέπουν την ύπαρξη των οντοτήτων προς τις οποίες καλείται να εταιρισθή, παραμένοντας ωστόσο στοιχείο κυρίαρχον. Οι παντοίοι σύγχρονοι μας «αποδομισμοί» δεν είναι παρά μιμήσεις της παλαιάς δεδοκιμασμένης αναλυτικής μεθόδου. Η καθιέρωση μιας οντολογίας της δομής ισχύει για όλες τις όψεις του φιλοσοφικού προβληματισμού ιδιαίτερα όμως για την καλλιτεχνικήν δημιουργίαν όπου η δομή του δημιουργούμενου έργου ενεργεί ως κυρίαρχος δεσμός προς τον οποίον τα δευτερεύοντα στοιχεία του συνόλου συνείρονται....
10 >>